Τζορτζ Μπέρναρντ Σω

Τζορτζ Μπέρναρντ Σω} (1936)

Ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σω (αγγλ.: George Bernard Shaw) (1856-1950) ήταν Ιρλανδός θεατρικός συγγραφέας που τιμήθηκε με το νόμπελ λογοτεχνίας το 1925.

Αποσπάσματα

• Αν έχω ένα μήλο κι εσύ έχεις ένα άλλο και τ' ανταλλάξουμε, τότε κι οι δυο θα 'χουμε πάλι από 'να μήλο. Αν έχω μια ιδέα κι εσύ έχεις μια άλλη και τις ανταλλάξουμε, τότε ο καθείς μας θα 'χει από δυο ιδέες.
• Αν η ιστορία επαναλαμβάνεται και το απροσδόκητο πάντα συμβαίνει, πόσο ανεπίδεκτος μαθήσεως από την εμπειρία είναι ο άνθρωπος;
• Αυτός που δεν ελπίζει σε τίποτα, δεν απελπίζεται από τίποτα.
• Δεν μπορούσα να μάθω πράγματα που δεν μου ξυπνούσαν κανένα ενδιαφέρον, δεν πιστεύω πως τα βραβεία και οι έπαινοι στο σχολείο έχουν καμία ιδιαίτερη αξία, ούτε μπορούσα να στεναχωρώ τη μνήμη μου με πράγματα που με ενοχλούσαν. Θα έπρεπε τα παιδιά να μαθαίνουν πάντα μόνο ότι αγαπούν.
• Ελευθερία σημαίνει υπευθυνότητα, γι' αυτό οι περισσότεροι άνθρωποι τη φοβούνται.
• Ζωή δεν είναι το να βρεις τον εαυτό σου, είναι να σφυρηλατήσεις τον εαυτό σου.
• Η δολοφονία είναι η ακραία μορφή λογοκρισίας.
  • Assassination is the extreme form of censorship;
  • The Shewing Up of Blanco Posnet, ενότητα «The limits to toleration» (1909)
• Η ζωή δεν παύει να είναι αστεία όταν πεθαίνουν οι άνθρωποι όπως δεν παύει να είναι σοβαρή όταν οι άνθρωποι γελούν.
  • Life does not cease to be funny when people die any more than it ceases to be serious when people laugh.
  • The Doctor's Dilemma (1911)
• Η ζωή δεν είναι ένα κερί που σβήνει γρήγορα, αλλά ένα είδος υπέροχου δαυλού, που κατάφερα να πιάσω έστω και για μια στιγμή και θέλω να τον κάνω να φωτίσει όσο πιο δυνατά γίνεται, πριν τόνε παραδώσω στις επόμενες γενιές.
• Θεός είναι η ελπίδα. Αυτή που όλοι έχουμε μέσα μας και μας κρατά ζωντανούς.
• Θεός είναι η ψυχή ή αλλιώς η ενέργεια που κρύβουμε μέσα μας και μας κάνει να αντιμετωπίζουμε τα πάντα στην ζωή μας, δυνατά ή αδύνατα.
• Θεός είναι η γέννηση, μια νέα ζωή από το μηδέναπό την ανυπαρξία στην υπαρκτή πραγματικότητα.
• Θεός είναι το φως. Μπορείς να ζήσης χωρίς αυτό; Πολλοί το αγνοούν αλλά χωρίς αυτό, κανείς δεν μπορεί να κάνει βήμα. Μερικοί εκπαιδεύονται να περπατούν στα τυφλά, αλλά μέσα τους παρακαλούν να βρουν το φως.
• Μια ζωή γεμάτη ευτυχία! Κανείς δε θα την άντεχε.
  • A lifetime of happiness! No man alive could bear it.
  • Man and Superman (1903)
• Μια ζωή που ξοδεύτηκε σε λάθη είναι όχι μόνο πιο τιμημένη αλλά και πολύ πιο χρήσιμη από μια ζωή που ξοδεύτηκε στο τίποτα.
• Όλα τα επαγγέλµατα συνωµοτούν εις βάρος των µη επαϊόντων.
  • All professions are conspiracies against the laity.
  • The Doctor's Dilemma (1911)
• Ορισμένοι βλέπουν τα πράγματα όπως είναι και ρωτούν "γιατί;", ενώ εγώ βλέπω τα πράγματα όπως θα μπορούσαν να είναι και ρωτώ "γιατί όχι;"
  • You see things as they are and ask, "Why?" I dream things as they never were and ask, "Why not?"
  • Back to Methuselah (1921)
• Όποιος μπορεί...δημιουργεί, όποιος δε μπορεί...διδάσκει.
• Οι άνθρωποι πάντα γκρινιάζουν για τις περιστάσεις μέσα στις οποίες βρίσκονται. Δε πιστεύω στις περιστάσεις. Οι άνθρωποι που γίνονται σημαντικοί στον κόσμο είναι αυτοί που ψάχνουνε για τις περιστάσεις που χρειάζονται. Κι αν δε μπορούν να τις βρούνε, τότε τις φτιάχνουν.
• Ο λογικός άνθρωπος προσαρμόζεται στον κόσμο που ζει. Ο παράλογος επιμένει να προσπαθεί να προσαρμόσει τον κόσμο στον εαυτό του. Γι' αυτό η πρόοδος εξαρτάται από τους παράλογους.
• Πατριωτισμός, είναι ουσιαστικά, μια πεποίθηση ότι μια συγκεκριμένη χώρα είναι ανώτερη απ' όλες τις άλλες επειδή γεννήθηκες εσύ σ' αυτή.
  • Patriotism is, fundamentally, a conviction that a particular country is the best in the world because you were born in it.
  • The World (15 Νοεμβρίου 1893)
• Υπάρχουν δυο τραγωδίες στη ζωή. Μια είναι να μη πραγματοποιήσεις τα όνειρά σου. Η άλλη, να τα πραγματοποιήσεις.
  • There are two tragedies in life. One is not to get your heart's desire. The other is to get it.
  • Man and Superman (1903)

Διάφορα

• «Είμαι διανοούμενος, όχι πολεμιστής, έλεγε συχνά. Δεν έχω καμία απολύτως διάθεση να χρησιμοποιήσω όπλα. Ομολογώ πως όταν ακούω πυροβολισμούς, χάνω την ψυχραιμία μου και πιστεύω τότε περισσότερο από άλλοτε, πως όλα τα ζητήματα μπορούν να διακανονιστούν ειρηνικά».
• Κάποιος κριτικός τον ρώτησε κάποτε σχετικά με το έργο του Πίσω στο Μαθουσάλα, γιατί παρουσιάζει όλη τη φρίκη της πρωτόπλαστης Εύας όταν μαθαίνει από το φίδι το μυστικό της αναπαραγωγής: «Είναι φυσικό η Εύα να μην μπορούσε να πιστέψει σε κάτι που αληθινά της φαινόταν απίθανο. Τον συνδυασμό του έρωτα με την αναπαραγωγή. Αν η κοινωνία δεν είχε οργανωθεί έτσι, ώστε τα παιδιά να πρέπει με κάθε τρόπο να γνωρίζουν τους γονείς τους, τα ερωτικά ζεύγη που θα αναλάμβαναν το έργο της αναπαραγωγής, θα έπρεπε να συναντιούνται και να χωρίζουν στο σκοτάδι, επιμένοντας σε μία αυστηρή ανωνυμία. Θα ήταν μία ιδανική λύση, θ'απέφευγαν έτσι τη ντροπή και τις τύψεις».
• Όταν του ζήτησαν κάποτε να επιτρέψει να περιληφθεί σ'ένα σχολικό βιβλίο μία σκηνή από το θεατρικό του έργο Αγία Ιωάννα απάντησε: «Δεν θα το επέτρεπα ποτέ, είναι ανάρμοστο να περιλαμβάνονται έργα συγγραφέων σε σχολικά βιβλία, για να τα μαθαίνουν υποχρεωτικά οι μαθητές. Δεν έχω καμία διάθεση να με μισήσουν, όπως μισούν τον Σαίξπηρ γι'αυτό το λόγο. Τα έργα μου τα έγραψα για το θέατρο, όχι για να γίνουν πολιτισμένα όργανα μαρτυρίου».
• Διακήρυσσε: «Πρέπει ο κόσμος να καταλάβει, πως οι άνθρωποι δεν θα μπορέσουν να ανεχθούν την εξαθλίωση, τη φτώχεια και την αδικία. Το κακό πρέπει να σταματήσει, μία αληθινή συναδέλφωση θα πείσει όλους πως οι άνθρωποι πρέπει να ζουν ελεύθεροι και ευτυχισμένοι. Αλλιώτικα θα είναι ανώφελο να μιλάμε για πολιτισμό».
• Με διάθεση σατυρική παρουσιάζει τον έρωτα στην κωμωδία Ο άνθρωπος και τα όπλα: «Εγώ είχα πάντα σοβαρές προθέσεις, γράφει, και επιθυμούσα να διατηρήσω μόνιμα μία ερωτική σχέση, όμως ο μοιραίος νόμος της φθοράς μ'εμπόδιζε να φαίνομαι πάντα ειλικρινής και καινούργιες ασύλληπτες ερωτικές ιστορίες μου έδιναν μεγάλες υποσχέσεις. Δεν πρέπει να παραπονιόμαστε για τα εφήμερα αισθήματα, μοιάζουν σαν αφήνουν δακτυλικά αποτυπώματα στη ψυχή μας,αλλά μόνο αυτό, τίποτα άλλο. Αν σκεφτούμε πως μία σύντομη ερωτική ιστορία μας γέμισε ιερή συγκίνηση και μας πλησίασε στο μυστήριο της υπάρξεως, τότε θα πρέπει να έχουμε για αυτήν ένα χείμαρρο ευγνωμοσύνης. Η γυναίκα πρέπει να ξέρει τι ζητάμε από αυτήν και να μοιράζεται τις χαρές μας. Αν το αίσθημα δεν διαρκεί, φταίμε εμείς όσο και αυτή, οι ευθύνες μοιράζονται».