Ο κροκόδειλος

Ο κροκόδειλος (Ρωσικά: Крокодил) είναι ένα διήγημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1865 στο περιοδικό Εποχή. Είναι ένα έργο σάτιρας, παρωδώντας πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά θέματα που κυριαρχούσαν στη Ρωσία εκείνη την εποχή.

Αποσπάσματα

• «Σκάσε και άκου!» φώναξε τσαντισμένος που τον διέκοψα. «Ποτέ στη ζωή μου δεν είχα τόσο κουράγιο όσο τώρα. Εδώ, μέσα στη σκοτεινή μου κατοικία, ένα μόνο πράγμα φοβάμαι: τη λογοτεχνική κριτική των χοντρών μας περιοδικών και το κράξιμο από τα σατιρικά μας φύλλα. Φοβάμαι μήπως οι ελαφρόμυαλοι επισκέπτες, οι βλάκες, οι ζηλιάρηδες και γενικά οι μηδενιστές με πάρουνε στο ψιλό. Αλλά θα λάβω τα μέτρα μου.» [...] «Τράβα σπίτι και μη σκέφτεσαι αυτά που σου είπα μόλις τώρα για την κριτική· δεν τη φοβάμαι, αφού κι η ίδια βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση. Αρκεί να είναι κανείς σοφός κι ενάρετος, και οπωσδήποτε θ' ανεβεί στο βάθρο. Ή Σωκράτης ή Διογένης – είτε το ένα από τα δύο είτε και τα δύο μαζί, ιδού ο μελλοντικός μου ρόλος στην ανθρωπότητα.»