Ελευθερία του λόγου
Η ελευθερία του λόγου είναι μια αρχή που υποστηρίζει την ελευθερία ενός ατόμου ή μιας κοινότητας να εκφράζει τις απόψεις και τις ιδέες τους χωρίς φόβο αντίρρησης, λογοκρισίας ή νομικής κύρωσης. Ο όρος «ελευθερία έκφρασης» χρησιμοποιείται μερικές φορές συνώνυμα, αλλά περιλαμβάνει κάθε πράξη αναζήτησης, παραλαβής και διάδοσης πληροφοριών ή ιδεών, ανεξάρτητα από το χρησιμοποιούμενο μέσο.
Κάθε κυβέρνηση περιορίζει την ελευθερία του λόγου ως ένα βαθμό. Οι συχνότεροι περιορισμοί της ελευθερίας του λόγου αφορούν: δυσφήμηση, συκοφαντία, βωμολοχία, πορνογραφία, στάση (στασιασμό), ρητορική μίσους, διαβαθμισμένες πληροφορίες, παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων, εμπορικό απόρρητο, συμφωνίες μη-αποκάλυψης, δικαίωμα στην ιδιωτικότητα, δικαίωμα στη λήθη και μεταρρυθμίσεις στις χρηματοδοτήσεις εκλογικών εκστρατειών. Το κατά πόσο αυτοί οι περιορισμοί μπορούν να δικαιολογούνται βάσει της αρχής της βλάβης, εξαρτάται από το κατά πόσον επηρεάζουν τις απόψεις ή τις ενέργειες τρίτου αρνητικά ως προς ένα δεύτερο μέρος (άτομο), προξενώντας του μια τέτοια βλάβη ή όχι.
Ο όρος «αρχή της προσβολής» χρησιμοποιείται επίσης για να διευρύνεται το πεδίο περιορισμών της ελευθερίας του λόγου, ώστε να απαγορεύσει τις μορφές έκφρασης που θεωρούνται προσβλητικές για την κοινωνία, κάποιες ομάδες ειδικών συμφερόντων ή ιδιώτες. Για παράδειγμα, η ελευθερία του λόγου είναι περιορισμένη υπό πολλές δικαιοδοσίες, από πολύ διαφορετικά θρησκευτικά και νομικά συστήματα, θρησκευτική προσβολή ή νόμους που υποκινούν εθνικό ή φυλετικό μίσος.
Αποσπάσματα
[επεξεργασία]- Αν δεν πιστεύουμε στην ελευθερία της έκφρασης για τους ανθρώπους που περιφρονούμε, δεν πιστεύουμε σ' αυτήν καθόλου. Νόαμ Τσόμσκι
- If we don't believe in free expression for people we despise, we don't believe in it at all.
- Συνέντευξη με τον John Pilger στο BBC, The Late Show, 25 Νοεμβρίου 1992
- Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες. Έβελυν Μπεατρίς Χολ, ως αποτύπωση των πεποιθήσεων του Βολταίρου[1]
- Στη σχολή του πατέρα μου οργανώθηκε μια υψηλών τόνων αντιπαράθεση σε μια κατάμεστη αίθουσα. Πολλοί φοιτητές ισχυρίζονταν ότι το βιβλίο («Οι σατανικοί στίχοι» του Σαλμάν Ρούσντι) έπρεπε να απαγορευτεί και να καεί, και ο φετφάς (Ο Αγιατολάχ Χομεϊνί, ο απόλυτος ηγέτης του Ιράν, είχε εξεδώσει φετφά που ζητούσε τη δολοφονία του Ρούσντι) να τεθεί σε ισχύ. Ο πατέρας μου θεωρούσε κι αυτός το βιβλίο προσβλητικό για το Ισλάμ, αλλά είναι παθιασμένος θιασώτης της ελευθερίας του λόγου. «Ας το διαβάσουμε πρώτα το βιβλίο, κι έπειτα, γιατί να μην απαντήσουμε μ' ένα δικό μας βιβλίο;» πρότεινε. Και κατέληγε ρωτώντας με βροντερή φωνή, που θα 'κανε τον παππού μου περήφανο: «Είναι λοιπόν τόσο αδύναμη θρησκεία το Ισλάμ, που δεν μπορεί να ανεχτεί ένα βιβλίο εναντίον του; Όχι πάντως το δικό μου Ισλάμ!». Μαλάλα Γιουσαφζάι[2]
- Το παθιασμένο και πανταχού παρόν σύνθημα «Je Suis Charlie» αλλά και όλα τα παρόμοια με αυτό, δεν θα πρέπει ούτε κατά διάνοια να υπαινίσσονται οποιαδήποτε ταύτιση με το εν λόγω περιοδικό, τουλάχιστον ως προς το πλαίσιο της υπεράσπισης της ελευθερίας του λόγου. Αντίθετα, θα έπρεπε να εκφράζουν την υπεράσπιση του δικαιώματος της ελεύθερης έκφρασης ασχέτως του τι πιστεύει κανείς για τα περιεχόμενα, ακόμη κι αν αυτά θεωρούνται μισητά κι αχρεία. Νόαμ Τσόμσκι[3]
Δείτε επίσης
[επεξεργασία]Παραπομπές
[επεξεργασία]- ↑ Γιατί ο Βολταίρος δεν είπε ποτέ τη φράση: «Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες». Τα εισαγωγικά που έβαλε λανθασμένα η βιογράφος του και η συγγνώμη μετά από 33 χρόνια. mixanitouxronou.gr. Ανακτήθηκε στις 12/01/2025.
- ↑ Μαλάλα Γιουσαφζάι. Σε συνεργασία με την Κριστίνα Λαμ. Με λένε Μαλάλα. Μετάφραση Αύγουστος Κορτώ. Εκδόσεις Πατάκη. Αθήνα. Τέταρτη έκδοση 2015. Πρώτη έκδοση 2014.
- ↑ Νόαμ Τσόμσκι. Το έγκλημα στη Charlie Hebdo, θυμίζει Βελιγράδι. Μετάφραση - Νοηματική απόδοση στα Ελληνικά: Χρήστος Θ. Παναγόπουλος. tvxs.gr. 13 Ιαν. 2015. Ανακτήθηκε στις 28/04/2022.
