Ελληνικές παροιμίες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από Βικιφθέγματα
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ταξινόμιση σε αλφαβητικές υποενότητες.
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
Ελληνικές παροιμίες:
Εδώ έχουμε ένα '''κατάλογο παροιμιών''' από την Ελλάδα:

{{ΑΒΓ}}


==Α==

* Αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι.
* Αγάλια αγάλια κόνευε, αν θέλεις να προφτάσεις.
* Άγιος που δε θαυματουργεί, μηδέ δοξολογιέται.
* Αγρόν ηγόραζεν. (θρησκευτικό)
* Αδέρφια αγαπημένα, κάστρα που δεν παίρνονται.
* Αδερφός, κι ας ειν' κι οχτρός. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Άι Βαρβάρα βαρβαρώνει, Άη Σάββας σαβανώνει κι Άη Θανάσης παραχώνει.
* Άης Αντρέας έφτασε, το κρύο αντρειεύει.
* Άη Γιώργη μου ακριβός είσαι.
* Ακαμάτης νέος, γέρος διακονιάρης.
* Ακόμα δεν τον είδαμε, Γιάννη τον βαφτίσαμε.
* Ακριβός στα πίτουρα και φτηνός στ' αλεύρι.
** Ακριβοί στα πίτουρα, φτηνοί στα λάχανα.
* Άλλα λέει η γιαγιά μου, άλλα ακούν τ`αυτιά μου.
* Άλλ' αντ' άλλα τα μεγάλα της Παρασκευής το γάλα.
* Άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα της κουκουβάγιας.
* Άλλαξε ο Μανωλιός, έβαλε τη σκούφια του αλλιώς.
* Άλλη η δουλειά του ναύτη, κι άλλη του καντηλανάφτη.
* Άλλη καμιά δε γέννησε, μόνο η Μαρία το Γιάννη.
* Άλλοι παπάδες ήρθανε, άλλα Βαγγέλια φέρανε.
* Άλλοι σπέρνουν και θερίζουν κι άλλοι τρών' και μαγαρίζουν.
** Άλλος σπέρνει και τρυγάει, κι άλλος πίνει και μεθάει.
* Άλλος χάσκει κι άλλος μεταλαβαίνει.
* Αλλοι τα γένια πεθυμούν, κι άλλοι που τα 'χουνε τα φτυούν.
* Αλλού βαρούν τα τύμπανα κι αλλού χορεύει η νύφη.
* Αλλού με τρίβεις δέσποτα, κι' αλλού έχω τον πόνο.
* Αλλού τ' όνειρο κι αλλού το θάμα.
* Αλλού τα κακαρίσματα κι αλλού γεννούν οι κότες.
* Αλλού χτυπάει το νερό κι αλλού αλέθει ο μύλος.
* Άμα δεν έχεις νύχια να ξυστείς μη περιμένεις άλλον.
* Άμα δε πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, θα πάει το βουνό στον Μωάμεθ.
* Άμα δεν περισσέψει πάει να πει πως δεν φτάνει.
* Άμα κι θέλω να φιλώσε ρωτώ που και κα εν το μάγουλο σ'.
** (Ποντιακό: Άμα δεν θέλω να σε φιλήσω ρωτώ που είναι το μάγουλό σου.)
* Αμαρτία εξομολογημένη, η μισή συγχωρεμένη.
* Αμίλητος σαν ψάρι.
* Αμίλητος τρελός, για φρόνιμος περνιέται.
* Ανάθρεψε τον Ποντικό να φάει το μαλλί σου.
* Αν βρέξει ο Μάρτης δυό νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σ’ εκείνον τον ζευγά πού’χει πολλά σπαρμένα.
* Αν δεν αστράψει, δε βροντά, κι αν δε βροντά δε βρέχει.
* Αν δεν έρθει μοναχή της, μην την καρτεράς την τύχη.
* Αν δεν λαλήσει ο τζίτζικας, δεν είναι καλοκαίρι.
* Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει.
* Αν δεν το δείχνει η γίδα, το δείχνει το κέρατό της.
* Αν είσαι και παπάς, με την αράδα σου θα πας.
* Ανεμομαζώματα διαβολοσκορπίσματα.
* Αν ήταν η δουλειά καλή θα δούλευε κι ο Δεσπότης.
* Αν σ΄ αρέσει μπάρμπα-Λάμπρο ξαναπέρνα από την Άνδρο. (ιστορικό)
* Άνθρωπος αγράμματος ξύλο απελέκητο.
* Αντί να τρίζει η άμαξα, τρίζει ο αμαξηλάτης.
* Ανύπαντρος προξενητής, για λόγου του γυρεύει.
* Άξιος είναι στο φαΐ και γρήγορος στον ύπνο.
* Από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια.
* Από την πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλλα.
* Από το διάολο έρχεται τ' αρνί, στο διάολο γυρίζει το τομάρι.
* Από ρόδο βγαίνει αγκάθι κι από αγκάθι βγαίνει ρόδο.
* Απου 'χασε το χοίρο του όλο μουγκριές ακούει.
* Απ' όπου κι αν τον πιάσεις λερώνεσαι.
* Απ’ το ολότελα, καλή κι η Παναγιώταινα.
* Απ' το χέρι ως το στόμα είναι πολύς καιρός ακόμα.
* Αρβανίτη αν κάνεις φίλο, κράτα και κάνα κομμάτι ξύλο.
* Αργά-αργά τα όργανα κι αρχοντικός ο γάμος.
* Αργία μήτηρ πάσης κακίας.
* Αρχηγού παρόντος πάσα αρχή παυσάτω.
* Αρρώστου χείλη φαίνονται και νηστικού μαγούλες.
* Άσπρα μαλλιά στην κεφαλή... κακά μαντάτα στην ψωλή. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
* Άσπρα στο πουγκί, ψάρια στο βουνί.
* Ας με λένε Βοϊβοντίνα κι ας ψοφώ από την πείνα.
* Αυγό να πάρεις απ' αυτόν δεν έχει κρόκο μέσα.
* Αυτά που θες ξενέρωτος, τα κάνεις μεθυσμένος.
* Αυτός είναι βίος και πολιτεία.
* Αυτός είναι απ' του διαόλου τη μάνα.
* Αφεντικά και δούλοι, το ίδιο ούλοι. (με αρνητική διάθεση)
* Αχάριστο ευλογείς, νεκρό δανείζεις.

==Β==

* Βαράτε με κι ας κλαίω!
* Βάρα με μία με τ' σκούφια σ'.
* (Εδώ) βλέπεις το λύκο, κι εσύ ψάχνεις τ’αχνάρια.
* Βλέπεις φαΐ, κάτσε φάε. Βλέπεις ξύλο, σήκω φύγε.
* Βοήθα με να σε βοηθώ ν’ανεβούμε το βουνό.
* Βρες δουλειά, να βρεις βασίλειο.
* Βρες μου ένα ψεύτη να σου βρω κι εγώ ένα κλέφτη.
* Βρέχει καρεκλοπόδαρα.
* Βρήκε ο γύφτος τη γενιά του κι αναγάλιασε η καρδιά του.
* Βρήκε ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ. (Θρησκ.)
* Βροντάν τα σίδερα, βροντάν κι οι σακοράφες.
* Βαράει το σαμάρι ν' ακούσει το γαϊδούρι.

==Γ==

* Γαία πυρί μιχθείτο.
* Γάτος γαμεί και γάτος σκούζει.
* Γελάει καλύτερα όποιος γελάει τελευταίος.
* Γελά ο μωρός καν τι μη γελοίον ει.
** ''Γελάει ο ανοητος, παρόλο που δεν υπάρχει τίποτα που να είναι αστείο (=γελοίο).''
* Γελάει ο τρελός στ' αγέλαστα.
* Γέρος κι αν επαινεύτηκεν, ανήφορος το δείχνει.
* Γέρος γάτος, τρυφερά ποντίκια θέλει.
* Για σένα μαυρομάτα μου έβγαλα εγώ τα μάτια μου.
* Για τον εχθρό που φεύγει, φτιάξε χρυσό γεφύρι.
* Για τον παρά κολάζεσαι, με τον παρά κι αγιάζεις.
* Για ψύλλου πήδημα.
* Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει.
* Γιος ο γαμπρός δε γίνεται κι η νύφη θυγατέρα.
* Γλυκάθηκε η γριά τα σύκα κι έφαγε και τα συκόφυλλα.
** Γλυκάθηκε η γριά στα σύκα κι έφαγε και τα απόσυκα.
* Γουρούνι στο σακί.
* Γριά αλεπού στην παγίδα δεν πιάνεται.
* Γυναίκα και καρπούζι η τύχη τα διαλέγει.
* Γυναίκα δίχως φίμωτρο αλί που θα την πάρει.
* Τι κάνεις Γιάννη; Κουκιά σπέρνω.

==Δ==

* Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.
** Γραμματικέ που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.
* Δείξε μου το φίλο σου και θα σου πω ποιός είσαι.
* Δε δίνει στον άγιο του λιβάνι. (ο αχάριστος)
** Δε δίνει στον άγγελό του νερό.
* Δεν έγινα παπάς ν' αγιάσω, έγινα για να περάσω.
* Δεν είναι άγιοι όλοι όσοι πάνε στην εκκλησία.
* Δεν είναι Γιάννης, είναι Γιαννάκης.
* Δέρνει τους μικρούς να τρομάξουν οι μεγάλοι.
* Δες μάνα και πάρε κόρη.
* Δέσε το αρνί, όπου θέλει ο νοικοκύρης και μη σε νοιάζει αν το φάει ο λύκος.
* Δούλεψε να φας και κλέψε να 'χεις.
* Δούλεψε στα νιάτα σου για να 'χεις στα γηρατειά σου.
* Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται.
* Δυό γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα.
* Δυο γελάν, κάτι ξέρουν. Ένας γελάει, τρελός είναι.
* Δύσκολα νιάτα, καλά γεράματα.
* Δώσ' σε 'μένα και στο γιο μου, νά κι ο άντρας μου στην πόρτα.
* Δώσε τόπο στην οργή.
* Δώδεκα Απόστολοι, καθένας με τον πόνο του.

==Ε==

* Έβαλε την ουρά στα σκέλια.
* Έβαλε το λύκο να φυλάει τα πρόβατα.
* Έγινε λαγός.
* Εγώ καλά παντρεύτηκα κι ας κλαίει όποιος με πήρε.
* Εδώ γαμούν αρσενικούς και συ γυρεύεις νύφη; (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
* Εδώ καράβια χάνονται... βαρκούλες αρμενίζουν!
* Εδώ ο κόσμος καίγεται και το μουνί χτενίζεται. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
** Εδώ ο κόσμος χάνεται και το μουνί ξυρίζεται. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
* Εδώ σε θέλω κάβουρα, να περπατάς στα κάρβουνα.
* Είδα κι είδα, γύφτο παπά δεν είδα.
* Είδες χίονι στο βουνί βάλε χέρι στο μουνί. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
* Είδε ο τρελός το μεθυσμένο και φοβήθηκε.
* Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα.
* Είπαν του τρελού να χέσει, κι εκείνος ξεκωλώθηκε. (σκωπτικό-χιουμοριστικό εκφράζει υπερβολή)
* Έκανε κι η μύγα κώλο κι έχεσε τον κόσμο όλο. (σκωπτικό-χιουμοριστικό εννοεί την αχαριστία)
** Έκανε κι η ψείρα κώλο κι έχεσε τον κόσμο όλο. (σκωπτικό-χιουμοριστικό εννοεί την αχαριστία)
* Εκατό ξυλιές στον ξένο κώλο λίγες είναι.
* Έκαψα την καλύβα μου να μη με τρων' οι ψύλλοι.
* Εκεί που βγάζεις το ψωμί σου, μη βάζεις το πουλί σου.
* Εκεί που κρεμούσαν οι κλέφτες τ' άρματα, κρεμούν οι γύφτοι τα νταούλια.
* Εκεί που σ’αγαπούν να μην πολυπηγαίνεις, γιατί αν τύχει και σε βαρεθούν δε θα’χεις τί να γένεις .
* Έλα παππού μου να σου δείξω πού τό’χει η γιαγιά μου.
** Έλα παππού να σου δείξω τ' αμπέλια σου.
* Έμαθε να βελονιάζει και γαμεί το μάστορή του.
* Εμακρύναν οι ποδιές σου, σκεπαστήκαν οι πομπές σου.
* Εμείς ψωμί δεν έχουμε κι η γάτα πίτα σέρνει.
* Ένα μήλο την ημέρα το γιατρό τον κάνει πέρα.
* Ένα το 'χει η Μαριορή το στεγνώνει το φορεί.
* Ένας κούκκος μοναχά την άνοιξη δεν φέρνει.
* Εν οίδα οτι ουδέν οίδα.
* Εν τη παλάνη και ούτω βοήσωμεν.
* Επανάληψη, μητήρ μαθήσεως.
* Έπιασε τον πάπα απ'τ'αρχίδια.
* Έρμα μαντριά γιομάτα λύκους.
* Εύκαιρ’ τσουβάλ’, σ’ο ποδάρ κι στεκ’ (ποντιακό).
* Έφτασε ο κόμπος στο χτένι.
* Έχε καθάριο πρόσωπο, για τους κακούς γειτόνους.
* Έχε τα πόδια σου ζεστά, την κεφαλή σου κρύα, τον στόμαχόν σου ελαφρύ, γιατρού δεν θα 'χεις χρεία.
* Έχει ο καιρός γυρίσματα, κι ο χρόνος εβδομάδες.
* Έχεις παράδες; Σου κάνουν τεμενάδες.

==Ζ==

* Ζαβός ζαβή παντρεύτηκε, ζαβά παιδιά θα κάνουν.
* Ζήσε μαύρε μου, τον Μάη να φας τριφύλλι.
** Ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι

==Η==

* Η αλεπού σαν γεράσει γίνεται καλόγρια.
* Η αλεπού εκατό και το αλεπουδάκι εκατόν δέκα.
** Η αλπού ικατό τα αλπούδια ικατόν δέκα.
* Η αλήθεια είναι κουτσή, αλλά φτάνει στην κορφή.
* Η ανάγκη κάνει το παλικάρι.
* Η βιάση ψήνει το ψωμί, μα δεν το καλοψήνει.
* Η γάτα για το ψάρι της, πούλησε τ' αμπέλι της.
* Η γκαμήλα αν θέλει γομαράγκαθα, ας μακρύνει το λαιμό της.
* Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει μα κόκκαλα τσακίζει.
* Η γλώσσα τιμάει το πρόσωπο.
* Η γριά η κότα έχει το ζουμί.
* Η γριά το μισοχείμωνο ξυλάγγουρο γυρεύει.
* Η γυναίκα με το κλάμα κι ο κλέφτης με τους όρκους.
* Η δουλειά δεν είναι ντροπή.
* Η θάλασσα 'ναι γαλανή μα ο αέρας τη μαυρίζει.
* Ήθελες τα κι έπαθές τα.
* Η ιστορία επαναλαμβάνεται.
* Η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά.
* Η καλή μέρα, απ' το πρωί φαίνεται.
* Η καλή νοικοκυρά είναι δούλα και κυρά.
* Ήλιος και βροχή παντρεύονται οι φτωχοί, ήλιος και φεγγάρι παντρεύονται οι γαϊδάροι.
* Ή μικρός-μικρός παντρέψου ή μικρός καλογερέψου.
* Η νύφη μας την ομορφιά στην κεφαλή την έχει.
* Η νύφη όντας γεννηθεί της πεθεράς θα μοιάσει.
* Ή παπάς-παπάς, ή ζευγάς-ζευγάς.
* Η πίστωση απόθανε (η κακοπληρωμή τη σκότωσε).
* Η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη.
* Η ακαμάτρες κι οι χαζές έχουν τις τύχες τις καλές.
* Ήρθαν τ' άγρια να διώξουν τα ήμερα.
* Ή στραβός ειν' ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε.
* Ήταν στραβό το κλήμα, το ’φαγε κι γαϊδαρος.
* Η τέχνη θέλει μάστορη κι η φάβα θέλει λάδι.
* Η τιμή τιμή δεν έχει και χαράς τον που την έχει.
* Η τρέλα δεν πάει στα βουνά.
* Η φτήνια τρώει τον παρά.
* Η φτώχεια θέλει καλοπέραση.
* Η χάρη θέλει αντίχαρη και πάντα χάρη μένει.
* Η σκύλα από τη χαρά της τα 'κανε στραβά τα κουτάβια.
* Η πείνα κάστρα πολεμάει και κάστρα παραδίνει.

==Θ==

* Θα γυρίσει ο τροχός, θα γαμήσει κι ο φτωχός. (Αδόκιμη ως παροιμία. Παράφραση της παρακάτω χρησιμοποιήται για να δηλώσει αγανάκτηση και πίστη σε καλύτερες καταστάσεις)
** Θα γυρίσει ο τροχός, θα χορτάσει κι ο φτωχός.
* Θα το βρει η στραβή τ' αρνί της.
* Θα τον χορέψω στο ταψί.
* Θέλει η κυρά μου και παίζουν τα γατιά.
* Θέλει η πουτάνα να κρυφτεί και η χαρά δεν την αφήνει.
* Θέλει και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο.
* Θέλει και το γουρούνι κουδούνι.
* Θέλεις το φτωχό να σκάσεις: Πες του λίρες να σ' αλλάξει.
* Θεός να σε φυλάει από καινούργιο άρχοντα κι από παλιό διακονιάρη.
* θέρος, τρύγος, πόλεμος, στασιό δεν περιμένουν.
* Θού Κύριε φυλακή τω στόματί μου. (θρησκευτικό)
* Θρέψε λύκο το χειμώνα, να σε φάει το καλοκαίρι.
* Θύμωσε ο καλόγερος κι έκαψε τα ράσα του.

==Ι==

* Ίδιο πρόσωπο έρχεται, ίδιο μαντάτο φέρνει.
* Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα.

==Κ==

* Καθαρός ουρανός αστραπές δε φοβάται.
* Κάθε αρχή και δύσκολη.
* Κάθε εμπόδιο σε καλό.
* Κάθε θαύμα τρείς μέρες, το μεγάλο τέσσερις.
* Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του.
* Κάθε μαχαλάς και τάξη, κάθε ρούγα και ζακόνι.
* Κάθε πράμα στον καιρό του και τον Αύγουστο ο κολιός.
* Καημό που το 'χε η ρίγανη, που εκάη το καταράχι
* Και με τα χίλια βάσανα πάλι η ζωή γλυκιά είναι.
* Και με τα χίλια στ' φυλακή και με τα πεντακόσια.
* Και το βόλι είναι μικρό, αλλά σκοτώνει και θεριό.
* Καινούργιο κοσκινάκι μου, και πού να σε κρεμάσω;
* Καινούργια αγάπη έπιασα, παλιά μου στάσου πίσω.
* Και ο άγιος φοβέρα θέλει.
* Καιρός πανιά, καιρός κουπιά.
* Καιρός φέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραπούλια.
* Κακή μοίρα έχεις άντρα μου, ούλοι 'πνιγήκανε και σύ εγλύτωσες.
* Κακό σκυλί ψόφο δεν έχει.
* Καλά είν' τα ρουπακόφυλλα με το ρογί το λάδι.
* Καλή ζωή, κακή διαθήκη.
* Καλιμασιά και Νένητα, Πυργί και Βερβεράτο αυτά τα τέσσερα χωριά βάζουν τη Χίο κάτω.
* Κάλιο αργά παρά ποτέ.*
* Κάλλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε.
* Κάλλιο 'νας φρόνιμος οχτρός παρά 'νας φίλος παλαβός. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Κάλιο πέντε και στο χέρι, παρά δέκα και καρτέρει.
* Κάλλιο πέντε κάρβουνα, παρά χίλια πρόβατα.
* Κάλλιο σταυρός στην πόρτα σου, παρά στην εδική μου.
* Κάλλιο χήρα κακομοίρα, παρά κακοπαντρεμένη.
* Καλόμαθε η γριά στα σύκα, θα φάει και τα συκόφυλα.
* Καλομελέτα κι έρχεται.
** Κακομελέτα κι έρχεται.
* Καλύτερα πρώτος στο χωριό, παρά δεύτερος στη πόλη.
** Κάλλιο πρώτος στο χωριό, παρά δεύτερος στη πόλη.
* Κάνε Γιάννο μ' τη δουλειά σου, κι ύστερα και πάλι θειά σου
* Κάνε το καλό και ρίξ’ το στο γιαλό.
* Κάποιο λάκκο έχει η φάβα.
* Καράβι που αργεί σκατά είναι φορτωμένο.
* Κατά μάνα και πατέρα, κατά γιό και θυγατέρα.
* Κατά που μου ψάλλεις σου κανοναρχώ.
* Κατά το μαστρο-Γιάννη και τα κοπέλια του.
* Κάτι τρέχει στα γύφτικα.
* Κι αλευρωμένος να 'ναι ο ποντικός, η γάτα τον γνωρίζει.
* Κι αν είσαι και παπάς, με την αράδα σου θα πας.
* Κι ο άγιος φοβέρα θέλει.
* Κίνησε ο Εβραίος για το παζάρι κι ήταν ημέρα Σάββατο.
* Κλαίγοντ' οι χήρες, κλαίγονται κι οι παντρεμένες.
* Κλωτσιούνται τ' άλογα και την πληρώνουν τα γαϊδούρια.
* Κόκκινα γένια, μάτια γαλανά, καρδιά του Ιούδα, ψυχή του σατανά.
* Κομίζει γλαύκα ες Αθήνας.
* Κοντά στα ξερά καίγονται και τα χλωρά.
* Κοντή γυναίκα πέρδικα, ψηλή σαλαμπαντάνα.
* Κοντός ψαλμός αλληλούϊα.
* Κόρακας κοράκου μάτι δε βγάζει.
* Κουκκί το κουκκί γεμίζει το σακί.
* Κουτσοί, στραβοί στον άγιο Πανταλεήμονα.
* Κράτα με να σε κρατώ ν' ανεβούμε το βουνό.
* Κρένω 'γω τσαμπουνίζει κι ο άντρας μου.
* Κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι.
* Κυρά μου κοίτα τον άντρα σου και κόψε τη φορεσιά σου.
* Κυριακή κοντή γιορτή.
* Κώλος κλασμένος, γιατρός χεσμένος. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)

==Λ==

* Λάδια πολλά και τηγανητά τίποτα.
* Λιθάρι που κυλάει, χόρτο δεν κρατάει.
* Λαγός την φτέρη έσειε, κακό του κεφαλιου του.
* Λάδι βρέχει κάστανα χιονίζει.
* Λείπ' ο γάτος χορεύουν τα ποντίκια.
* Λάχανα 'ς τη μάνα μου,λάχανα 'Λς τον άντρα μου, κάλλια ήταν 'ς μάνα μου.
* Λέγε λέγε το κοπέλι κάνει την γριά και θέλει.
* Λίγα είναι τα ψωμιά του.
* Λίθοι και πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμένοι.
* Λαός 'ξαγριεμένος, φουρτουνιασμένη θάλασσα.

==Μ==

* Μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια.
* Μάζευε κι ας είναι και ρώγες.
* Μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά.
* Μαζί με τη γαριφαλιά ποτίζεται κι η γλάστρα.
* Μάη μου, καλέ μου μήνα, νά’σουν δυο φορές το χρόνο!
* Μάθαν ότι γαμιόμαστε, πλακώσανε κι οι γύφτοι. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
* Μάθε γέρο γράμματα τώρα στα γεράματα.
* Μάθε τέχνη κι άστηνε και αν πεινάσεις πιάστηνε.
** Μάθε τέχνη κι άσ'τηνε κι αν φτωχύνεις πιάσ'τηνε.
* Μαθημένο είναι το αρνί να του παίρνουν το μαλλί.
* Μαριγούλα Μαριγώ, δεν με θέλεις, να κι εγώ!
* Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.
** Μάρτ'ς, γδάρτ'ς, ουρθοχέστ'ς, παλουκοκαύτης.
* Μας έμαθαν οι Κρητικοί πως είμαστε Χανιώτες.
* Μας περίσσεψε η ρίγανη, τη βάλαμε και στα σκατά.
* Μάτια που δε βλέπονται γρήγορα λησμονιούνται.
* Μαύρη μοίρα που 'χεις άντρα, όλοι παν και δε γυρίζουν εσύ πας κι έρχεσαι.
* Με ήλιο τά’βγαζα, με ήλιο τά’βαζα, τί έχουν τα έρμα και ψοφάν;
* Με όποιον δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γραμματα θα μάθεις.
* Μεγάλα καράβια, μεγάλες φουρτούνες.
* Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλη κουβέντα μην πεις.
* Μεγαλώνει το γομάρι και κονταίνει το σαμάρι.
* Μεσιακό γαϊδούρι, το τρώει λύκος.
* Με το ζόρι, παντρειά δε γίνεται.
* Με τον παρά μου γαμώ και την κυρά μου.
* Με χόρτασε η μάνα μου, μα σαν τα χέρια μου όχι.
* Μ' ευγενικόν κουβέντιαζε, και ξόδευε το βιος σου. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Μη βροντήξεις ξένη πόρτα και βροντήξουν τη δική σου.
* Μη δεις ψηλό και φοβηθείς,κοντό κι αναθαρρέψεις.
* Μηδέν άγαν (τίποτα σε υπερβολή).
* Μη θωρείς με πως κουτσαίνω, δες την ίσια μου τη μοίρα.
* Μην κακολογάς το σπίτι σου, μην πεσει και σε πλακώσει!
* Μην τάξεις σ'΄Αγιο κερί και σε παιδί κουλούρι.
* Μην το πεις ούτε του παπά.
* Μην φυτρώνεις εκεί που δεν σε σπέρνουν.
* Μήτ' ο σκύλος τρώει τ' άχυρο μήτε το γάιδαρο αφήνει.
* Μια ζωή χρωστάμε ούλοι μας. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Μια στο καρφί και μια στο πέταλο.
* Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη, τρεις και η κακή του μέρα.
* Μια χαρά και δυο τρομάρες.
* Μικρόν κώλον δεν έδειρες, μέγαν μη φοβερίζεις.
* Μικρό-μικρό τ’αλώνι μου, να’ναι μοναχικό μου.
* Μικρός-μικρός δεν έμαθες, μεγάλος μην επλίζεις.
* Μπάτε σκύλοι αλέστε κι αλεστικά μη δώστε.
* Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.
* Μοναχός σου χόρευε κι' όσο θελεις πήδα.
* Μονάχος μήτε στον παράδεισο.
* Μού ’κανες τη μέρα δάκρυ και τη νύχτα συμφορά.

==Ν==
* Ν' απλώνεις τα πόδια σου όσο φτάνει το στρώμα σου.
* Να 'καναν οι μύγες μέλι, τρεις οκάδες στον παρά.
* Να ζήσει όποιος μ' έβρισε, να σκάσει όποιος μου το 'πε.
* Να λιλί δως μου τσιτσί.
* Να ξαναγενόμουν νύφη, θα 'ξερα να προσκυνήσω.
* Να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω μέλι.
** Να σε χέσω Γιάννη, να σ’ αλείψω μέλι.
* Να 'ταν τα Φώτα βροχερά και η Λαμπρή βροχάτη.
* Νά 'ταν η ζήλεια ψώρα θα ξυνόταν όλη η χώρα!
* Να 'χαν οι κουρούνες γνώση, να μας δάνειζαν καμπόση.
* Νηστεύει ο δούλος του Θεού, γιατί ψωμί δεν έχει.
* Νηστικό αρκούδι δεν χορεύει.
* Νιός ήμουν και γέρασα.

==Ξ==
* Ξύδι χάρισμα,γλυκό σαν μέλι.

==Ο==
* Ο ανήφορος φέρνει κατήφορο.
* Ο άνθρωπος ότι μπορεί κι ο Θεός ότι θέλει.
* Ο άρρωστος θέλει γιατρό κι ο πεθαμένος κλάμα.
* Ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται.
* Ο γάτος κι ο καλόγερος πολυαγαπούν το ψάρι, κι η παντρεμένη το φιλί, κι η λεύτερη το χάδι.
* Ο έρως χρόνια δεν κοιτά.
* Ο Θεός αγαπάει τον κλέφτη, αγαπάει και το νοικοκύρη.
** Ο θεός αγαπάει τον κλέφτη, μα σαν τον νοικοκύρη, όχι.
* Ο θεός βλέπει βουνά και ρίχνει χιόνι.
* Ο θεός έφκιασε τον κόσμο κι είπε: "Οπόχει μυαλό ας πορεύεται." (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Ο θεός οικονομάει κι ο διάολος τα χαλάει.
* Ο καθένας για λόγου του κι ο θεός για όλους. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Ο κακός το πρωί, το βράδυ χειρότερος. (Βυζαντινή παροιμία)
* Ο κανατάς όπου θέλει κολλάει τα χερούλια. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Ο καλόγερος κοιμάται κι ο Θεός του μαγειρεύει.
* Ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται.
* Ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει.
* Ο καλός ο φίλος στην ανάγκη φαίνεται.
* Ο κερατάς το μαθαίνει πάντα τελευταίος.
* Ο κόσμος τό 'χει τούμπανο κι'αυτός κρυφό καμάρι.
* Ο κουζουλός ο γάιδαρος, πάντα πουλάρι δείχνει.
* Ο λύκος δε βρωμίζει τη φωλιά του.
* Ο λύκος κι αν εγέρασε κι άσπρισε το μαλλί του, μήτε τη γνώμην άλλαξε μήτε την κεφαλήν του.
* Ο λύκος σαν γεράσει, μασκαράς των σκυλιών γίνεται.
* Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται.
** Ο λύκος στην αντάρα χαίρεται.
** Στην αντάρα τρέχει ο λύκος.
* Ο ξυπόλυτος είδε τον κουτσό και παρηγορήθηκε.
* Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται.
* Ο πλούσιος έχει την τιμή, ο πλούσιος και τη δόξα.
* Ο πνιγμένος απ' τα μαλλιά του πιάνεται.
* Ο σπόρος κι ο παράς, αν δεν σκορπιστούν δεν αυγαταίνουν.
* Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει.
* Ο Χάρος φίλους και εχθρούς σ' ένα τραπέζι σμίγει.
* Ο χειρότερος κουφός είν' αυτός που δε θέλει ν' ακούσει.
* Ο ψεύτης και ο κλέφτης το πρώτο χρόνο χαίρονται.
* Οι αιώνες αντιγράφουν αλλήλους. (αρχαιοελληνικό ρητό)
* Οι γύφτοι τα μαλώματα για πανηγύρια τά 'χουν
* Οι δρόμοι είναι ανοιχτοί και τα σκυλιά δεμένα.
* Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους.
* Οι κάμποι θρέφουν άλογα και τα βουνά λεβέντες.
* Οι μούτσοι που γαμούσαμε γίναν καπεταναίοι. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
* Οι όψιμες θέλουν βροχές κι οι πρώιμες δροσούλες.
* Ο παπουτσής ξυπόλητος κι ο ράφτης μπαλωμένος.
* Οι πουτάνες κι οι τρελές έχουν τις τύχες τις καλές. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
* Οι πολλοί καπεταναίοι ρίχνουν έξω το καράβι.
* Οι πολλοί μάγειροι τη χαλάν τη σούπα.
* Όλα εδώ πληρώνονται.
* Όλα τα πουλιά μισεύουν, οι κοράκοι μόνο μένουν.
* Όλα τα φαντάσματα, του ύπνου αναγελάσματα.
* Όλα τά’χε η Μαριωρή, ο φερετζές της έλειπε.
* Όλα του γάμου δύσκολα κι η νύφη γκαστρωμένη.
* Όλοι οι καλοί μαζί, κι ο ψωριάρης χώρια.
** Όλοι όλοι αντάμα κι ο ψωριάρης χώρια.
** Όλοι όλοι αντάμα κι ου ψώριαβος αχώρια.
* Όμοιος ομοίω αεί πελάζει.
* Όμοιος τον όμοιο αγαπά κι όμοιος τον όμοιο θέλει.
* Όμοιος στον όμοιο κι' η κοπριά στα λάχανα.
* Ομορφιά χωρίς χάρη, είναι αγκίστρι χωρίς δόλωμα.
* Όντες θέλει να χαλάσει ο θεός το μέρμυγκα, του βάνει φτερά και πετάει. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Όποιος αγάλια περπατεί, πολύ μακριά πηγαίνει.
* Όποιος βιάζεται σκοντάφτει.
* Όποιος βγάνει και δε βάνει, γρήγορα στον πάτο φτάνει.
* Όποιος γελάει τη γη κι η γης τόνε γελάει.
* Όποιος γίνεται πρόβατο τον τρώει ο λύκος.
* Όποιος γυρίζει, μυρίζει κι όποιος κάθεται βρωμάει.
* Όποιος δε θέλει να ζυμώσει πέντε μέρες κοσκινίζει.
* Όποιος δε θέλει κούρταλα, στο χαλκιδειό δεν πάει.
* Όποιος δεν έχει μαυρομάτα, φιλάει την τσιμπλομάτα.
* Όποιος δεν έχει μυαλό έχει πόδια.
* Όποιος δεν κάνει τρέλες στα νιάτα του, τις κάνει στα γεράματά του.
* Όποιος δεν τιμάει τη γυναίκα του, την κάνει άτιμη.
* Όποιος διαβάζει με τ' αρχίδια, γαμάει με τα μάτια. (για την πρεσβυωπία)
* Όποιος διάβολο αγόρασε, διάβολο πουλάει.
* Όποιος είν’ έξω απ’ το χορό, πολλά τραγούδια ξέρει.
* Όποιος έχει πολύ πιπέρι βάζει και στα λάχανα.
* Όποιος έχει τα γένια έχει και τα χτένια.
* Όποιος έχει τη μύγα μυγιάζεται.
* Όποιος θέλει ν' αγαπήσει, θέλει να χασομερήσει, θέλει άσπρα να ξοδιάσει και να μη τα λογαριάσει.
* Όποιος θέλει τα πολλά χάνει και τα λίγα.
* Όποιος καεί απ' το χυλό φυσάει και το γιαούρτι.
* Όποιος καμαρώνει γι' αφεντιά, πρέπει κι αφέντης να 'ναι.
* Όποιος μπλέκει με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες.
** Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες.
* Όποιος νύχτα περπατεί, λάσπες και σκατά πατεί.
* Όποιος ξένο σκύλο θρέφει, μόνο το λουρί του μένει.
* Όποιος πίνει βερεσέ, δυο φορές μεθάει.
* Όποιος πηδάει πολλά παλούκια, ένα μπαίνει στον κώλο του.
* Όποιος στα είκοσι δεν έχει νου, στα τριάντα ας μην προσμένει.
* Όποιος στην ξέρα περπατεί και θάλασσα γυρεύει, ο διάβολος οπίσω του κουκιά του μαγειρεύει.
* Όποιος τα φίδια κυνηγά, φίδι θα τον δαγκώσει, κι όποιος τον κίνδυνο αγαπά, αυτός θα τον σκοτώσει.
* Όποιος χάνει στα χαρτιά κερδίζει στην αγάπη.
* Όπου αγάλι-αγάλι περπατεί, μακριά μπορεί να πάει.
* Όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα και μικρό καλάθι.
* Όπου βλέπεις μάσα κάτσε κι όπου βλέπεις ξύλο τρέχα.
* Οπου γάμος και χαρά η Βασίλω πρώτη.
* Όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος.
* Όπου δεν τα βγάζει πέρα ο διάολος μοναχός του, στέλνει τη γυναίκα.
* Όπου έχει δυο αγαπητικές χαρά έχει μεγάλη, γιατί όταν μαλώνει με τη μια κινάει και πάει στην άλλη.
* Όπου λαλούν πολλά κοκόρια, αργεί να ξημερώσει.
* Όπου πεθαίνουνε πολλοί, θάνατο μη φοβάσαι.
* Όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά.
* Όπου φτωχός κι η μοίρα του.
* Όπως έστρωσες θα κοιμηθείς.
* Όσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια.
* Όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος.
* Όσα φέρνει η ώρα δε τα φέρνει ο χρόνος.
** Όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η στιγμή.
* Όσες πράσινες φοράδες, τόσες καλοπεθεράδες.
* Όσο πίν' η πεθερά μας τόσο μας καλοχαιρετάει.
* Θα κρατήσουν όσο της Λαμπρής τ' αυγά.
* Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. (Νίκολο Μακιαβέλλι)
* Όταν δεις ακρίβεια, καρτέρειε και τη φθήνεια.
* Όταν διψάει η αυλή σου νερό έξω μη χύσεις.
* Όταν ευρείς το φόρτωμα πληρώσου το κουρμέκι.
* Όταν έχεις και δεν τρως, πρέπει να σε δει γιατρός.
* Όταν κοιμάται ο γιόκας μου ψωμί δε μας γυρεύει.
* Όταν ο μήνας δεν έχει ρώ (ρ) το κρασί θέλει νερό. (αρχαιοελληνικό ρητό)
* Όταν χτυπιούνται δυο σταμνιά, το ένα απ' τα δύο θα σπάσει.
* Ό,τι δίνεις παίρνεις.
* Οτι λάμπει δεν είναι χρυσός.
* Ουδείς μωρότερος των ιατρών, αν δεν υπήρχαν οι διδάσκαλοι.
* Ουδέν κακό αμιγές καλού.
* Ουδέν κρυφόν υπό τον ήλιον.
* Ούτε το διάβολο να δεις, ούτε τον σταυρό σου να κάνεις.
* Όύτε ψύλλος στον κόρφο του. (δε θά 'θελα νά 'μαι)
* Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει, μα σαν τύχει και θυμώσει, μες στα χιόνια θα μας χώσει.
* Όχι Γιάννης, Γιαννάκης.
* Όψιμος γιος δε θα γνωρίσει πατέρα. (Βυζαντινή παροιμία)

==Π==
* Παιδιά, σκατά και σύννεφα... δεν πιάνονται. (χιώτικη)
* Παίναε τη θάλασσα, αλλά να περπατείς στην ξέρα.
* Παλιό γιατρό και γέρο καπετάνιο να γυρεύεις.
* Παλιό μουλάρι καινούργια περπατησιά δε βγάνει.
* Παλιός οχτρός φίλος δε γίνεται. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Παν μέτρον άριστον.
* Παπάς, γιατρός και χωροφύλακας καλύτερα 'ναι να μην μπαίνουνε στο σπίτι.
* Παπά παιδί, διαβόλου εγγόνι.
* Παπάς, παπά καλό δε θέλει.
* Παπάς εγίνεις Κωσταντή; Έτσι το 'φερ' η κατάρα.
* Παπάς στην πόλη, η παπαδιά 'μολογάει.
* Παπούτσι από τον τόπο σου κι ας είναι μπαλωμένο.
* Πάρ' τ΄ αυγό και κούρευ'το.
* Παρ’τον στο γάμο σου να σου πει και του χρόνου.
* Πάσσαλος, πασσάλω εκκρούεται.
** Σημ. ''Για να απαλλαγής από μια δύσκολη κατάσταση, πρέπει να πάρεις δραστικά μέτρα.''
* Πενία τέχνας κατεργάζεται.
* Περήφανος καλόγερος, άδεια τα σάκουλά του.
* Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα.
* Πέρσι εκάηκε το φαί και φέτος βγηκ' η τσίκνα!
* Πέρσι ψόφησε, φέτος βρόμησε.
* Πες, πες το κοπέλι κάνει τη γριά και θέλει.
** Πες το, πες το, το κοπέλι, κάνει την κυρά και θέλει.
* Πέσε σύκο να σε φάω.
* Πέτρα που θέλει να κυλά, ποτέ δεν χορταριάζει.
** Πέτρα που κυλά μούχλα ποτέ δε πιάνει.
*** Πέτρα που κατρακυλά, σπιτικό δεν κάνει.
* Πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος.
* Πιάστηκε σαν τον ποντικό στη φάκα.
* Πιες μόνο νερό, να’χεις κεφάλι καθαρό.
* Πιστόν γη, άπιστον θάλασσα. (αρχαιοελληνικό ρητό)
* Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά.
* Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά και το γουρούνι τ' αρχίδια
* Πίσω να πάει ντρέπεται, μπροστά να πάει φοβάται.
* Πίττα που δεν τρως, τί σε μέλλει κι αν καεί;
* Πλεύουν τα μήλα στο νερό πλεύουν και οι καβαλίνες.
* Πνίγεσαι σε μια κουταλιά νερό.
* Πολλοί οι νεκροί που κλαίγανε στ' αρρώστου το κεφάλι.
* Πολλοί συγγενείς, λίγοι λίγοι.
* Πότε έγινα φαντίνα; Όταν βρήκα τον καιρό;
** ''Σημ. '''Φαντίνα''' είναι η πρωτότοκη κόρη, η οποία είχε ιδιαίτερα προνόμια.''
* Πότε με τα καρύδια του, πότε με τον χαλβά του. Ήφερε την καλογριά εις τα θελήματά του.
* Ποτέ μη δώσεις στον φτωχό πόρτα και παραθύρι και πάπλωμα να σκεπαστεί, μη σηκωθεί και φύγει.
* Πρόβατο που βελάζει χάνει την χαψιά του.
* Πρώτα όβασον κι`επεκεί κακάντσον. (ποντιακή)
* Πυρ, γυνή και θάλασσα.
* Πούλαγε ακριβά και ζύγιαζε σωστά.
* Που δεν ακούει τσου φίλους του, ευκαριστάει τσ' οχτρούς του. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Που έχει αδερφό καλόγερο, έχει ζευγάρια βόδια.
* Πούτσες μπλε κι αρχίδια καπαμά. (υβριστική)
* Πρώτη βοήθεια του θεού, δεύτερη του γειτόνου.
* Πώς πάν' αράπη τα παιδιά σου, όσο πάνε και μαυρίζουνε.
** Τι κάνουν κόρακα τα παιδιά σου; Όσο πάνε και μαυρίζουνε.

==Ρ==

* Ράβε ξήλωνε δουλειά να μη σου λείπει.
* Ρε, γαμπρέ, η μύτη σου. Είν' από το χειμώνα.
* Ρόδα είναι και γυρίζει.
* Ρωμιών καυγάς, Τούρκων χαλβάς.
* Ρώτα με, να σε ρωτώ, να περνούμε τον καιρό.
* Ρωτώντας πας στην Πόλη.

==Σ==

* Σ’αγαπώ κυρά μ’ να κλαν’ς, μα όχ’ κι αν το παρακάν’ς. (Κοζανίτικη)
* Σ' άλογο ξένο αν ανεβείς, μεσοστρατίς πεζεύεις.
* Σ' έναν δίνουν και δεν παίρνει, άλλον δέρνουν και δε φεύγει.
* Σα θέλει η νύφη κι ο γαμπρός, τύφλα νά’χει ο πεθερός.
* Σακάκι πληρώνεις, σακάκι παίρνεις. Μανίκι πληρώνεις, μανίκι παίρνεις.
* Σαν αστράφτει και βροντά, δέσε την βάρκα του ψαρά.
* Σαν σ' αρέσει η φάβα σπείρε και κάνα λαθούρι.
* Σαρανταπέντε Γιάννηδες ενός κοκόρου γνώση.
* Σε καλού κουμπάρου σπίτι, όποιος κάθεται δε φεύγει.
* Σε ξένο γάιδαρο καβάλα γρήγορα και κατέβα γρήγορα.
* Σε ξένο κώλο εκατό ξυλιές.
* Σε πήρα για τριαντάφυλλο, κι εσύ βγήκες τσουκνίδα.
* Σ' όσους δε δίνει ο Θεός παιδί, δίνει ο διάολος ανίψια.
* Σηκωθήκαν τα ποδάρια να βαρέσουν το κεφάλι.
* Σηκωθήκανε τ'αγγούρια να γαμήσουν το μανάβη.
* Σήμερα κινήσαμε κι αύριο πόσες έχουμε.
* Σκατά μετά ριγάνεος.
* Σκατό κι'εν, η γιαγια μ' έχεσεν. (ποντιακή)
* Σκύλο που γαβγίζει μη φοβάσαι.
* Σκύλος που γαβγίζει δεν δαγκώνει.
* Σόι πάει το βασίλειο.
* Σου χαρίζουν γάιδαρο και τον κοιτάς στα δόντια.
* Σπεύδε βραδέως.
* Σπίτι που δεν το βλέπει ο ήλιος, το βλέπει ο γιατρός.
* Σπίτι χωρίς Γιάννη, προκοπή δεν κάνει.
* Σπίτι χωρίς γυναίκα, εκκλησιά χωρίς παπά.
* Στάλα τη στάλα το νερό, τρυπάει και το βουνό.
* Στείλε στους γύφτους να βρεις προζύμι.
* Στερνή μου γνώση να σ΄ είχα πρώτα.
* Στεφάνωσε και μπλέτσωσε και βάφτισε και φεύγα.
* Στη βράση κολλάει το σίδερο.
* Στη γυναίκα σου και στ' άλογό σου μην απολάς ποτέ τα γκέμια.
* Στη χώρα ο νόμος βασιλιάς και χωριό η συνήθεια.
* Στην αναβροχιά καλό είν' και το χαλάζι.
* Στην χώρα των τυφλών, ο μονόφθαλμος είναι βασιλιάς.
* Στις εννιά του μακαρίτη, άλλος μπήκε μες' στο σπίτι.
* Στο αγελαδοκούρεμα. (=στις καλένδες)
* Στον άρρωστο το γιατρικό, στον πονεμένο ο λόγος.
* Στο σπασμένο το σακί θέλεις βάλε θέλεις μη.
* Στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σκοινί.
* Στο τέλος ξυρίζουν το γαμπρό.
* Στο σκισμένο το σακί, θέλεις βάλε, θέλεις μη.
* Στον άγγελό του νερό δεν δίνει! (=αχάριστος)
* Στον ακάλεστο το γάμο ή διωγμένος ή δαρμένος.
* Στου κουφού τη πόρτα όσο θέλεις βρόντα.
* Στου κουφού τη πόρτα πάρ'τη πόρτα και φύγε.
* Σ' τσου είκοσι μυαλό, σ'τσου τριάντα βιο και σ' τσου σαράντα γυναίκα, ειδ' αλλιώς είτε μυαλό είτε βιος είτε γυναίκα. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
** Στα είκοσι θα δουλέψεις, στα τριάντα θα κάμεις, στα σαράντα θα 'χεις. Δε δούλεψες, δεν έκαμες, δεν έχεις.
* Συν Αθηνά και χείρα κίνει.
* Συντροφικό γουρούνι ποτέ του δεν παχαίνει.
* Σφάλμα γιατρού, πεννιά θεού.
* Σφάξε με Πασά μ' να αγιάσω.
* Σφούγγισ' τη μύτη σου γαμπρέ..-Είναι απ' το χειμώνα..- Σ'ήξερα κι απ' το καλοκαίρι
* Σώπα συ να κρίνω γω, σήκω συ να κάτσω γω.

==Τ==
* Τα αγγειά γινήκαν θυμιατά και τα σκατά λιβάνι. Οι βλάχοι γίναν δήμαρχοι κι οι γύφτοι καπετάνιοι
* Τ' αργαστήρι θέλει κουτσό νοικοκύρη.
* Τα βόδια τα δένουν απ' τα κέρατα, τον άνθρωπο απ' το λόγο του.
* Τα γέλια θα σου βγουν ξινά.
* Τα δικά σου αμπέλια φράζε και τα ξένα μη γυρεύεις.
* Τα είπε χαρτί και καλαμάρι.
* Τα ζώα μου αργά.
* Τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου.
* Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι.
* Τα μαλώματα οι γύφτοι τάχουνε για πανηγύρια.
* Τα μάτια που δε βλέπονται γρήγορα λησμονιούνται.
* Τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και επιδέξιους κώλους.
* Τα μυαλά σου και μια λίρα και του μπογιατζή ο κόπανος.
* Τα παθήματα των πρώτων, γεφύρι των δεύτερων.
* Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια.
* Τα πολλά πνίγουν τον άντρα και τα λίγα τη γυναίκα.
* Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά.
* Τέρμα τα δίφραγκα.
** Τέλειωσαν τα ψέματα.
* Τετάρτη και Παρασκευή τα νύχια σου μην κόβεις και Κυριακή να μη λουστείς, αν θέλεις να προκόβεις.
* Την προδοσία πολλοί αγάπησαν, το προδότη κανείς.
* Της γυναίκας ο καημός, λούσα πούτσα και χορός.
* Της καλομάνας το παιδί, το πρώτο να 'ναι κορίτσι.
* Της καλομοίρας το παιδί, στους πέντε μήνες κάθεται, στους έξι καλοκάθεται, και στους εφτά και στους οκτώ, τον τοίχο-τοίχο πάει.
* Της κοντής ψωλής, οι τρίχες την φταίνε.
** Της κοντής ψωλής τα μαλλιά της φταίγανε.
* Της νύχτας τα καμώματα, τα βλέπει η μέρα και γελά.
* Της φυλακής τα σίδερα είναι για τους λεβέντες.
* Τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι;
* Τι δε σε νοιάζει μη ρωτάς, ποτέ κακό δεν έχεις.
* Τι έχεις Γιάννη; Τι είχα πάντα!
* Τι κάνεις Γιάννη; Κουκιά σπέρνω!
* Τι κι αν σε δέρνουν δεκατρείς, αν δε σε δέρνει ο νους σου.
* Τι μικρός διάολος, τι μεγάλος διάολος. Κι οι δυο διαόλοι είναι.
* Τι μπρόκολα τι λάχανα.
* Τί 'ναι ο κάβουρας τι το ζουμί του.
* Τι να πεθάνεις χωροφύλακας, τι να πεθάνεις 'νωματάρχης
* Τι Σαββάτο βράδυ, τι Κυριακή πρωί.
* Τι χοντρό κεφάλι που 'χεις. Με στενεύει η σκούφια σου.
* Το αγκάθι από μικρό αγκυλώνει.
* Το αγώι ξυπνάει τον αγωγιάτη.
* Το βουβάλι κι αν ξεπέσει πάλι αξίζει ένα βόιδι.
* Το βούρκο σαν πετροβολάς, πηδάει και σε λερώνει.
* Το γαρούφαλο είναι μαύρο μα πουλιέται με το δράμι.
* Το γινάτι βγάζει μάτι.
* Το γοργό και χάριν έχει.
* Το γύφτο κάναν βασιλιά κι'αυτός γύρευε ρείκια.
* Το γυαλί κι η τύχη εύκολα τσακίζονται.
* Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού.
* Το ένα γαιδούρι θέλει ενάμισι
* Το έξυπνο πουλί από την μύτη πιάνεται.
* Το καλό πράγμα αργεί να γίνει.
* Το καλό το αρνί, από δυο μάνες γεννιέται.
* Το καλό το παλικάρι ξέρει κι άλλο μονοπάτι.
* Το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν.
* Το Μάρτη ξύλα φύλαε μεν κάψεις τα απλούτζια
** Το Μάρτη ξύλα φύλαγε μην κάψεις τα παλούκια.
* Το μεγάλο το καράβι θέλει και βαθιά νερά.
* Το μήλο κάτω απ' την μηλιά θα πέσει.
* Το μουνί και το χταπόδι, οσο το χτυπάς απλώνει
* Το μουνί σέρνει καράβι.
** Σαν δεις καράβι στο βουνό, μουνί θα το 'χει σύρει.
* Το ’να χέρι νίβει τ’άλλο και τα δυό το πρόσωπο.
* Τον ακάλεστο στο γάμο, από κάτω από τον πάγκο.
* Τον αράπη κι αν τον πλένεις, το σαπούνι σου χαλάς.
* Τον γάιδαρο, όσο και να τον στολίσεις, άλογο δεν γίνεται.
* Τον καβαλλάρη μην τον λυπάσαι που κρέμονται τα ποδάρια του.
* Τον Τούρκο φίλευε και τη γυναίκα σου φύλαγε.
* Το δικό μου το καρφί το βλέπεις, το δικό σου το παλούκι δεν το βλέπεις;
* Το καινούργιο σπίτι, τον πρώτο χρόνο τ' οχτρού σου, τον δεύτερο του δικού σου και τον τρίτο του λόγου σου. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
* Το καλό αρνί δυο μάνες βυζαίνει. (Βυζαντινή παροιμία)
* Το ντέφι κι' η Αποκριά είναι του πούστη η χαρά.
* Το ξένο είναι πιο γλυκό.
* Το ξέρει ο Αχμέτ, ο Μεχμέτ, και ο κόσμος όλος.
* Το ξύλο βγηκε από τον παράδεισο.
* Το παιδί σου πάντρεψες; Γείτονα το ‘καμες. Κι όχι καλογείτονα, αλλά κακογείτονα.
* Το πολύ το κυρ’ελέησον το βαριέται κι ο παπάς.
* Το σίδερο, όσο είναι ζεστό το χτυπούν.
* Το σκοινί το μαλακό, τρώει την πέτρα την ξερή.
* Το στανιό και τη βία ο θεός τα 'δωσε.
* Το στόμα σου γάλα μυρίζει ακόμα.
* Το φτηνό είν' κι ακριβό.
* Το φτηνό το κρέας το τρώνε οι σκύλοι.
* Το χωριο καιγότανε κι η νύφη στολιζότανε
* Το ψάρι βρωμάει απ΄ το κεφάλι.
* Το ψηλό δέντρο το χτυπούν οι κεραυνοί.
* Του ακαμάτη το μεροκάματο είναι ακριβό.
* Του έταξε λαγούς με πετραχήλια.
* Του κουτσοδόντη παξιμάδι του τυχαίνει.
* Του παπά η κοιλιά είν' αμπάρι κι όπου πάει θε να πάρει.
* Του φτωχού η κοιλία όταν γομούτε η ψωλίατ`σκούτε. (ποντιακή)
* Τραβάτε με κι ας κλαίω.
* Τρεις λαλούν και δυο χορεύουν.
* Τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι, έξι το λαδόξυδο.
* Τρελός ράφτης, μακριά κλωστή.
* Τρεχάτε ποδαράκια μου, να μη σας χέσει ο κώλος.
* Τροχός τ' ανθρώπινα. (αρχαιοελληνικό ρητό)
* Τρώγοντας έρχεται η όρεξη.
* Τσάμπα ξύδι γλυκό σα μέλι.
* Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.
* Τώρα που βρήκαμε παπά άς θάψουμε πέντ 'έξι.
* Τώρα που ζω, θέλω να γδω τα πιθυμάω κι ορίζω, κι άμα, σα φύγω να με κλαίς, χάρη δε στο γνωρίζω.
* Τώρα στα γεράματα μάθε γέρο γράμματα!
* Τα εν οίκω μη εν δήμω.

==Φ==

* Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι.
* Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο.
* Φέρ' το ψωμί να φάμε και ας τους άλλους να πεινάνε.
* Φίδι φύλα το χειμώνα να σε φάει το καλοκαίρι.
* Φίλε μου στην ανάγκη μου κι οχτρέ μου στη χαρά μου.
** Φίλοι μου στην ανάγκη μου, κι εχθροί μου στη χαρά μου.
* Φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό το Γιάννη.
* Φοβέρισε τον κώλο σου μη χέσει τα κλιτσιά σου.
* Φρου φρου και τ' αμπέλι ξέφραγο.
* Φτηνός στο λάδι, ακριβός στο ξύδι.
* Φύλαγε τα ρούχα σου να έχεις τα μισά.
* Φωνάζει ο κλέφτης να φοβηθεί ο νοικοκύρης.

==Χ==
* Χαλεπὰ τὰ καλά. (αρχαιοελληνικό ρητό)
* Χάρε χαρά που μου 'φερες και λύπη που μου πήρες.
* Χάρη στο βασιλικό ποτίζεται και η γλάστρα.
* Χάσ' απού του δίκιου σου, για να 'σ' αργά 'σ' του σπίτ' σου.
* Χέσε μέσα Πολυχρόνη που δεν γίναμε ευζώνοι.
* Χέστηκε η Φατμέ στο Γενί τζαμί.
** Χέστηκε η Φατμέ μέσα στο Γεντικουλέ.
** Χέστηκε η φοράδα στ΄ αλώνι.
* Χέσε ψηλά κι αγνάντευε.
** Χέσε ψηλά κι αγνάντευε και πέτα βοτσαλάκια.
* Χόρευε κυρά Ντουντού κοίτα και το σπίτι σου.
* Χρόνου φείδου. (Αρχαίο)
* Χωριό που φαίνεται κολαούζο δε θέλει.
* Χωρίς κουπιά και άρμενα, Αϊ-Νικόλα βόηθα.
* Χτίζει σπίτια η ομόνοια, τα γκρεμίζει η διχόνοια.
* Χους εις χουν και πνεύμα εις Πνεύμα απελεύσει.
* Χωρίσαμε τα τσανάκια μας.

==Ψ==

* Ψαρεύει σε θολά νερά.
* (Ψάχνουμε) ψύλλους στ'άχυρα.
* Ψηλά τη χτίζεις τη φωλιά και θα σου γείρει ο κλώνος και θα σου φύγει το πουλί και θα σου μείνει ο πόνος.
* Ψωμί δεν είχαμε,τυρί μας ήρθε

==Ω==

* Ώρα καλή στην πρύμνη σου κι αέρα στα πανιά σου.
** ''Στίχος 2ος'': Κι ούτε πουλί πετάμενο να μη βρεθεί μπροστά σου.
** Σημ. Να έχεις καλό ταξίδι, χωρίς εμπόδια.


[[Ελληνικές παροιμίες/Α|Α]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Β|Β]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Γ|Γ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Δ|Δ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Ε|Ε]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Ζ|Ζ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Η|Η]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Θ|Θ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Ι|Ι]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Κ|Κ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Λ|Λ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Μ|Μ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Ν|Ν]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Ξ|Ξ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Ο|Ο]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Π|Π]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Ρ|Ρ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Σ|Σ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Τ|Τ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Υ|Υ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Φ|Φ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Χ|Χ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Ψ|Ψ]]
[[Ελληνικές παροιμίες/Ω|Ω]]


{{lynx}}
{{lynx}}

Αναθεώρηση της 07:53, 12 Δεκεμβρίου 2006

Ελληνικές παροιμίες:

Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω




Σύνδεσμοι Βικιφθεγμάτων: Κατηγορίες - Θέματα - Παροιμίες - Άνθρωποι