Ελληνικές παροιμίες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από Βικιφθέγματα
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 621: Γραμμή 621:
* Σόι πάει το βασίλειο.
* Σόι πάει το βασίλειο.
* Σου χαρίζουν γάιδαρο και τον κοιτάς στα δόντια.
* Σου χαρίζουν γάιδαρο και τον κοιτάς στα δόντια.
* Σπεύδε βραδέως.
* Σπίτι που δεν το βλέπει ο ήλιος, το βλέπει ο γιατρός.
* Σπίτι που δεν το βλέπει ο ήλιος, το βλέπει ο γιατρός.
* Σπίτι χωρίς Γιάννη, προκοπή δεν κάνει.
* Σπίτι χωρίς Γιάννη, προκοπή δεν κάνει.

Αναθεώρηση της 11:51, 11 Δεκεμβρίου 2006

Εδώ έχουμε ένα κατάλογο παροιμιών από την Ελλάδα:



Α

  • Αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι.
  • Αγάλια αγάλια κόνευε, αν θέλεις να προφτάσεις.
  • Άγιος που δε θαυματουργεί, μηδέ δοξολογιέται.
  • Αγρόν ηγόραζεν. (θρησκευτικό)
  • Αδέρφια αγαπημένα, κάστρα που δεν παίρνονται.
  • Αδερφός, κι ας ειν' κι οχτρός. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Άι Βαρβάρα βαρβαρώνει, Άη Σάββας σαβανώνει κι Άη Θανάσης παραχώνει.
  • Άης Αντρέας έφτασε, το κρύο αντρειεύει.
  • Άη Γιώργη μου ακριβός είσαι.
  • Ακαμάτης νέος, γέρος διακονιάρης.
  • Ακόμα δεν τον είδαμε, Γιάννη τον βαφτίσαμε.
  • Ακριβός στα πίτουρα και φτηνός στ' αλεύρι.
    • Ακριβοί στα πίτουρα, φτηνοί στα λάχανα.
  • Άλλα λέει η γιαγιά μου, άλλα ακούν τ`αυτιά μου.
  • Άλλ' αντ' άλλα τα μεγάλα της Παρασκευής το γάλα.
  • Άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα της κουκουβάγιας.
  • Άλλαξε ο Μανωλιός, έβαλε τη σκούφια του αλλιώς.
  • Άλλη η δουλειά του ναύτη, κι άλλη του καντηλανάφτη.
  • Άλλη καμιά δε γέννησε, μόνο η Μαρία το Γιάννη.
  • Άλλοι παπάδες ήρθανε, άλλα Βαγγέλια φέρανε.
  • Άλλοι σπέρνουν και θερίζουν κι άλλοι τρών' και μαγαρίζουν.
    • Άλλος σπέρνει και τρυγάει, κι άλλος πίνει και μεθάει.
  • Άλλος χάσκει κι άλλος μεταλαβαίνει.
  • Αλλοι τα γένια πεθυμούν, κι άλλοι που τα 'χουνε τα φτυούν.
  • Αλλού βαρούν τα τύμπανα κι αλλού χορεύει η νύφη.
  • Αλλού με τρίβεις δέσποτα, κι' αλλού έχω τον πόνο.
  • Αλλού τ' όνειρο κι αλλού το θάμα.
  • Αλλού τα κακαρίσματα κι αλλού γεννούν οι κότες.
  • Αλλού χτυπάει το νερό κι αλλού αλέθει ο μύλος.
  • Άμα δεν έχεις νύχια να ξυστείς μη περιμένεις άλλον.
  • Άμα δε πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, θα πάει το βουνό στον Μωάμεθ.
  • Άμα δεν περισσέψει πάει να πει πως δεν φτάνει.
  • Άμα κι θέλω να φιλώσε ρωτώ που και κα εν το μάγουλο σ'.
    • (Ποντιακό: Άμα δεν θέλω να σε φιλήσω ρωτώ που είναι το μάγουλό σου.)
  • Αμαρτία εξομολογημένη, η μισή συγχωρεμένη.
  • Αμίλητος σαν ψάρι.
  • Αμίλητος τρελός, για φρόνιμος περνιέται.
  • Ανάθρεψε τον Ποντικό να φάει το μαλλί σου.
  • Αν βρέξει ο Μάρτης δυό νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σ’ εκείνον τον ζευγά πού’χει πολλά σπαρμένα.
  • Αν δεν αστράψει, δε βροντά, κι αν δε βροντά δε βρέχει.
  • Αν δεν έρθει μοναχή της, μην την καρτεράς την τύχη.
  • Αν δεν λαλήσει ο τζίτζικας, δεν είναι καλοκαίρι.
  • Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει.
  • Αν δεν το δείχνει η γίδα, το δείχνει το κέρατό της.
  • Αν είσαι και παπάς, με την αράδα σου θα πας.
  • Ανεμομαζώματα διαβολοσκορπίσματα.
  • Αν ήταν η δουλειά καλή θα δούλευε κι ο Δεσπότης.
  • Αν σ΄ αρέσει μπάρμπα-Λάμπρο ξαναπέρνα από την Άνδρο. (ιστορικό)
  • Άνθρωπος αγράμματος ξύλο απελέκητο.
  • Αντί να τρίζει η άμαξα, τρίζει ο αμαξηλάτης.
  • Ανύπαντρος προξενητής, για λόγου του γυρεύει.
  • Άξιος είναι στο φαΐ και γρήγορος στον ύπνο.
  • Από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια.
  • Από την πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλλα.
  • Από το διάολο έρχεται τ' αρνί, στο διάολο γυρίζει το τομάρι.
  • Από ρόδο βγαίνει αγκάθι κι από αγκάθι βγαίνει ρόδο.
  • Απου 'χασε το χοίρο του όλο μουγκριές ακούει.
  • Απ' όπου κι αν τον πιάσεις λερώνεσαι.
  • Απ’ το ολότελα, καλή κι η Παναγιώταινα.
  • Απ' το χέρι ως το στόμα είναι πολύς καιρός ακόμα.
  • Αρβανίτη αν κάνεις φίλο, κράτα και κάνα κομμάτι ξύλο.
  • Αργά-αργά τα όργανα κι αρχοντικός ο γάμος.
  • Αργία μήτηρ πάσης κακίας.
  • Αρχηγού παρόντος πάσα αρχή παυσάτω.
  • Αρρώστου χείλη φαίνονται και νηστικού μαγούλες.
  • Άσπρα μαλλιά στην κεφαλή... κακά μαντάτα στην ψωλή. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
  • Άσπρα στο πουγκί, ψάρια στο βουνί.
  • Ας με λένε Βοϊβοντίνα κι ας ψοφώ από την πείνα.
  • Αυγό να πάρεις απ' αυτόν δεν έχει κρόκο μέσα.
  • Αυτά που θες ξενέρωτος, τα κάνεις μεθυσμένος.
  • Αυτός είναι βίος και πολιτεία.
  • Αυτός είναι απ' του διαόλου τη μάνα.
  • Αφεντικά και δούλοι, το ίδιο ούλοι. (με αρνητική διάθεση)
  • Αχάριστο ευλογείς, νεκρό δανείζεις.

Β

  • Βαράτε με κι ας κλαίω!
  • Βάρα με μία με τ' σκούφια σ'.
  • (Εδώ) βλέπεις το λύκο, κι εσύ ψάχνεις τ’αχνάρια.
  • Βλέπεις φαΐ, κάτσε φάε. Βλέπεις ξύλο, σήκω φύγε.
  • Βοήθα με να σε βοηθώ ν’ανεβούμε το βουνό.
  • Βρες δουλειά, να βρεις βασίλειο.
  • Βρες μου ένα ψεύτη να σου βρω κι εγώ ένα κλέφτη.
  • Βρέχει καρεκλοπόδαρα.
  • Βρήκε ο γύφτος τη γενιά του κι αναγάλιασε η καρδιά του.
  • Βρήκε ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ. (Θρησκ.)
  • Βροντάν τα σίδερα, βροντάν κι οι σακοράφες.
  • Βαράει το σαμάρι ν' ακούσει το γαϊδούρι.

Γ

  • Γαία πυρί μιχθείτο.
  • Γάτος γαμεί και γάτος σκούζει.
  • Γελάει καλύτερα όποιος γελάει τελευταίος.
  • Γελά ο μωρός καν τι μη γελοίον ει.
    • Γελάει ο ανοητος, παρόλο που δεν υπάρχει τίποτα που να είναι αστείο (=γελοίο).
  • Γελάει ο τρελός στ' αγέλαστα.
  • Γέρος κι αν επαινεύτηκεν, ανήφορος το δείχνει.
  • Γέρος γάτος, τρυφερά ποντίκια θέλει.
  • Για σένα μαυρομάτα μου έβγαλα εγώ τα μάτια μου.
  • Για τον εχθρό που φεύγει, φτιάξε χρυσό γεφύρι.
  • Για τον παρά κολάζεσαι, με τον παρά κι αγιάζεις.
  • Για ψύλλου πήδημα.
  • Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει.
  • Γιος ο γαμπρός δε γίνεται κι η νύφη θυγατέρα.
  • Γλυκάθηκε η γριά τα σύκα κι έφαγε και τα συκόφυλλα.
    • Γλυκάθηκε η γριά στα σύκα κι έφαγε και τα απόσυκα.
  • Γουρούνι στο σακί.
  • Γριά αλεπού στην παγίδα δεν πιάνεται.
  • Γυναίκα και καρπούζι η τύχη τα διαλέγει.
  • Γυναίκα δίχως φίμωτρο αλί που θα την πάρει.
  • Τι κάνεις Γιάννη; Κουκιά σπέρνω.

Δ

  • Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.
    • Γραμματικέ που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.
  • Δείξε μου το φίλο σου και θα σου πω ποιός είσαι.
  • Δε δίνει στον άγιο του λιβάνι. (ο αχάριστος)
    • Δε δίνει στον άγγελό του νερό.
  • Δεν έγινα παπάς ν' αγιάσω, έγινα για να περάσω.
  • Δεν είναι άγιοι όλοι όσοι πάνε στην εκκλησία.
  • Δεν είναι Γιάννης, είναι Γιαννάκης.
  • Δέρνει τους μικρούς να τρομάξουν οι μεγάλοι.
  • Δες μάνα και πάρε κόρη.
  • Δέσε το αρνί, όπου θέλει ο νοικοκύρης και μη σε νοιάζει αν το φάει ο λύκος.
  • Δούλεψε να φας και κλέψε να 'χεις.
  • Δούλεψε στα νιάτα σου για να 'χεις στα γηρατειά σου.
  • Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται.
  • Δυό γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα.
  • Δυο γελάν, κάτι ξέρουν. Ένας γελάει, τρελός είναι.
  • Δύσκολα νιάτα, καλά γεράματα.
  • Δώσ' σε 'μένα και στο γιο μου, νά κι ο άντρας μου στην πόρτα.
  • Δώσε τόπο στην οργή.
  • Δώδεκα Απόστολοι, καθένας με τον πόνο του.

Ε

  • Έβαλε την ουρά στα σκέλια.
  • Έβαλε το λύκο να φυλάει τα πρόβατα.
  • Έγινε λαγός.
  • Εγώ καλά παντρεύτηκα κι ας κλαίει όποιος με πήρε.
  • Εδώ γαμούν αρσενικούς και συ γυρεύεις νύφη; (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
  • Εδώ καράβια χάνονται... βαρκούλες αρμενίζουν!
  • Εδώ ο κόσμος καίγεται και το μουνί χτενίζεται. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
    • Εδώ ο κόσμος χάνεται και το μουνί ξυρίζεται. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
  • Εδώ σε θέλω κάβουρα, να περπατάς στα κάρβουνα.
  • Είδα κι είδα, γύφτο παπά δεν είδα.
  • Είδες χίονι στο βουνί βάλε χέρι στο μουνί. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
  • Είδε ο τρελός το μεθυσμένο και φοβήθηκε.
  • Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα.
  • Είπαν του τρελού να χέσει, κι εκείνος ξεκωλώθηκε. (σκωπτικό-χιουμοριστικό εκφράζει υπερβολή)
  • Έκανε κι η μύγα κώλο κι έχεσε τον κόσμο όλο. (σκωπτικό-χιουμοριστικό εννοεί την αχαριστία)
    • Έκανε κι η ψείρα κώλο κι έχεσε τον κόσμο όλο. (σκωπτικό-χιουμοριστικό εννοεί την αχαριστία)
  • Εκατό ξυλιές στον ξένο κώλο λίγες είναι.
  • Έκαψα την καλύβα μου να μη με τρων' οι ψύλλοι.
  • Εκεί που βγάζεις το ψωμί σου, μη βάζεις το πουλί σου.
  • Εκεί που κρεμούσαν οι κλέφτες τ' άρματα, κρεμούν οι γύφτοι τα νταούλια.
  • Εκεί που σ’αγαπούν να μην πολυπηγαίνεις, γιατί αν τύχει και σε βαρεθούν δε θα’χεις τί να γένεις .
  • Έλα παππού μου να σου δείξω πού τό’χει η γιαγιά μου.
    • Έλα παππού να σου δείξω τ' αμπέλια σου.
  • Έμαθε να βελονιάζει και γαμεί το μάστορή του.
  • Εμακρύναν οι ποδιές σου, σκεπαστήκαν οι πομπές σου.
  • Εμείς ψωμί δεν έχουμε κι η γάτα πίτα σέρνει.
  • Ένα μήλο την ημέρα το γιατρό τον κάνει πέρα.
  • Ένα το 'χει η Μαριορή το στεγνώνει το φορεί.
  • Ένας κούκκος μοναχά την άνοιξη δεν φέρνει.
  • Εν οίδα οτι ουδέν οίδα.
  • Εν τη παλάνη και ούτω βοήσωμεν.
  • Επανάληψη, μητήρ μαθήσεως.
  • Έπιασε τον πάπα απ'τ'αρχίδια.
  • Έρμα μαντριά γιομάτα λύκους.
  • Εύκαιρ’ τσουβάλ’, σ’ο ποδάρ κι στεκ’ (ποντιακό).
  • Έφτασε ο κόμπος στο χτένι.
  • Έχε καθάριο πρόσωπο, για τους κακούς γειτόνους.
  • Έχε τα πόδια σου ζεστά, την κεφαλή σου κρύα, τον στόμαχόν σου ελαφρύ, γιατρού δεν θα 'χεις χρεία.
  • Έχει ο καιρός γυρίσματα, κι ο χρόνος εβδομάδες.
  • Έχεις παράδες; Σου κάνουν τεμενάδες.

Ζ

  • Ζαβός ζαβή παντρεύτηκε, ζαβά παιδιά θα κάνουν.
  • Ζήσε μαύρε μου, τον Μάη να φας τριφύλλι.
    • Ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι

Η

  • Η αλεπού σαν γεράσει γίνεται καλόγρια.
  • Η αλεπού εκατό και το αλεπουδάκι εκατόν δέκα.
    • Η αλπού ικατό τα αλπούδια ικατόν δέκα.
  • Η αλήθεια είναι κουτσή, αλλά φτάνει στην κορφή.
  • Η ανάγκη κάνει το παλικάρι.
  • Η βιάση ψήνει το ψωμί, μα δεν το καλοψήνει.
  • Η γάτα για το ψάρι της, πούλησε τ' αμπέλι της.
  • Η γκαμήλα αν θέλει γομαράγκαθα, ας μακρύνει το λαιμό της.
  • Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει μα κόκκαλα τσακίζει.
  • Η γλώσσα τιμάει το πρόσωπο.
  • Η γριά η κότα έχει το ζουμί.
  • Η γριά το μισοχείμωνο ξυλάγγουρο γυρεύει.
  • Η γυναίκα με το κλάμα κι ο κλέφτης με τους όρκους.
  • Η δουλειά δεν είναι ντροπή.
  • Η θάλασσα 'ναι γαλανή μα ο αέρας τη μαυρίζει.
  • Ήθελες τα κι έπαθές τα.
  • Η ιστορία επαναλαμβάνεται.
  • Η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά.
  • Η καλή μέρα, απ' το πρωί φαίνεται.
  • Η καλή νοικοκυρά είναι δούλα και κυρά.
  • Ήλιος και βροχή παντρεύονται οι φτωχοί, ήλιος και φεγγάρι παντρεύονται οι γαϊδάροι.
  • Ή μικρός-μικρός παντρέψου ή μικρός καλογερέψου.
  • Η νύφη μας την ομορφιά στην κεφαλή την έχει.
  • Η νύφη όντας γεννηθεί της πεθεράς θα μοιάσει.
  • Ή παπάς-παπάς, ή ζευγάς-ζευγάς.
  • Η πίστωση απόθανε (η κακοπληρωμή τη σκότωσε).
  • Η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη.
  • Η ακαμάτρες κι οι χαζές έχουν τις τύχες τις καλές.
  • Ήρθαν τ' άγρια να διώξουν τα ήμερα.
  • Ή στραβός ειν' ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε.
  • Ήταν στραβό το κλήμα, το ’φαγε κι γαϊδαρος.
  • Η τέχνη θέλει μάστορη κι η φάβα θέλει λάδι.
  • Η τιμή τιμή δεν έχει και χαράς τον που την έχει.
  • Η τρέλα δεν πάει στα βουνά.
  • Η φτήνια τρώει τον παρά.
  • Η φτώχεια θέλει καλοπέραση.
  • Η χάρη θέλει αντίχαρη και πάντα χάρη μένει.
  • Η σκύλα από τη χαρά της τα 'κανε στραβά τα κουτάβια.
  • Η πείνα κάστρα πολεμάει και κάστρα παραδίνει.

Θ

  • Θα γυρίσει ο τροχός, θα γαμήσει κι ο φτωχός. (Αδόκιμη ως παροιμία. Παράφραση της παρακάτω χρησιμοποιήται για να δηλώσει αγανάκτηση και πίστη σε καλύτερες καταστάσεις)
    • Θα γυρίσει ο τροχός, θα χορτάσει κι ο φτωχός.
  • Θα το βρει η στραβή τ' αρνί της.
  • Θα τον χορέψω στο ταψί.
  • Θέλει η κυρά μου και παίζουν τα γατιά.
  • Θέλει η πουτάνα να κρυφτεί και η χαρά δεν την αφήνει.
  • Θέλει και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο.
  • Θέλει και το γουρούνι κουδούνι.
  • Θέλεις το φτωχό να σκάσεις: Πες του λίρες να σ' αλλάξει.
  • Θεός να σε φυλάει από καινούργιο άρχοντα κι από παλιό διακονιάρη.
  • θέρος, τρύγος, πόλεμος, στασιό δεν περιμένουν.
  • Θού Κύριε φυλακή τω στόματί μου. (θρησκευτικό)
  • Θρέψε λύκο το χειμώνα, να σε φάει το καλοκαίρι.
  • Θύμωσε ο καλόγερος κι έκαψε τα ράσα του.

Ι

  • Ίδιο πρόσωπο έρχεται, ίδιο μαντάτο φέρνει.
  • Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα.

Κ

  • Καθαρός ουρανός αστραπές δε φοβάται.
  • Κάθε αρχή και δύσκολη.
  • Κάθε εμπόδιο σε καλό.
  • Κάθε θαύμα τρείς μέρες, το μεγάλο τέσσερις.
  • Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του.
  • Κάθε μαχαλάς και τάξη, κάθε ρούγα και ζακόνι.
  • Κάθε πράμα στον καιρό του και τον Αύγουστο ο κολιός.
  • Καημό που το 'χε η ρίγανη, που εκάη το καταράχι
  • Και με τα χίλια βάσανα πάλι η ζωή γλυκιά είναι.
  • Και με τα χίλια στ' φυλακή και με τα πεντακόσια.
  • Και το βόλι είναι μικρό, αλλά σκοτώνει και θεριό.
  • Καινούργιο κοσκινάκι μου, και πού να σε κρεμάσω;
  • Καινούργια αγάπη έπιασα, παλιά μου στάσου πίσω.
  • Και ο άγιος φοβέρα θέλει.
  • Καιρός πανιά, καιρός κουπιά.
  • Καιρός φέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραπούλια.
  • Κακή μοίρα έχεις άντρα μου, ούλοι 'πνιγήκανε και σύ εγλύτωσες.
  • Κακό σκυλί ψόφο δεν έχει.
  • Καλά είν' τα ρουπακόφυλλα με το ρογί το λάδι.
  • Καλή ζωή, κακή διαθήκη.
  • Καλιμασιά και Νένητα, Πυργί και Βερβεράτο αυτά τα τέσσερα χωριά βάζουν τη Χίο κάτω.
  • Κάλιο αργά παρά ποτέ.*
  • Κάλλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε.
  • Κάλλιο 'νας φρόνιμος οχτρός παρά 'νας φίλος παλαβός. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Κάλιο πέντε και στο χέρι, παρά δέκα και καρτέρει.
  • Κάλλιο πέντε κάρβουνα, παρά χίλια πρόβατα.
  • Κάλλιο σταυρός στην πόρτα σου, παρά στην εδική μου.
  • Κάλλιο χήρα κακομοίρα, παρά κακοπαντρεμένη.
  • Καλόμαθε η γριά στα σύκα, θα φάει και τα συκόφυλα.
  • Καλομελέτα κι έρχεται.
    • Κακομελέτα κι έρχεται.
  • Καλύτερα πρώτος στο χωριό, παρά δεύτερος στη πόλη.
    • Κάλλιο πρώτος στο χωριό, παρά δεύτερος στη πόλη.
  • Κάνε Γιάννο μ' τη δουλειά σου, κι ύστερα και πάλι θειά σου
  • Κάνε το καλό και ρίξ’ το στο γιαλό.
  • Κάποιο λάκκο έχει η φάβα.
  • Καράβι που αργεί σκατά είναι φορτωμένο.
  • Κατά μάνα και πατέρα, κατά γιό και θυγατέρα.
  • Κατά που μου ψάλλεις σου κανοναρχώ.
  • Κατά το μαστρο-Γιάννη και τα κοπέλια του.
  • Κάτι τρέχει στα γύφτικα.
  • Κι αλευρωμένος να 'ναι ο ποντικός, η γάτα τον γνωρίζει.
  • Κι αν είσαι και παπάς, με την αράδα σου θα πας.
  • Κι ο άγιος φοβέρα θέλει.
  • Κίνησε ο Εβραίος για το παζάρι κι ήταν ημέρα Σάββατο.
  • Κλαίγοντ' οι χήρες, κλαίγονται κι οι παντρεμένες.
  • Κλωτσιούνται τ' άλογα και την πληρώνουν τα γαϊδούρια.
  • Κόκκινα γένια, μάτια γαλανά, καρδιά του Ιούδα, ψυχή του σατανά.
  • Κομίζει γλαύκα ες Αθήνας.
  • Κοντά στα ξερά καίγονται και τα χλωρά.
  • Κοντή γυναίκα πέρδικα, ψηλή σαλαμπαντάνα.
  • Κοντός ψαλμός αλληλούϊα.
  • Κόρακας κοράκου μάτι δε βγάζει.
  • Κουκκί το κουκκί γεμίζει το σακί.
  • Κουτσοί, στραβοί στον άγιο Πανταλεήμονα.
  • Κράτα με να σε κρατώ ν' ανεβούμε το βουνό.
  • Κρένω 'γω τσαμπουνίζει κι ο άντρας μου.
  • Κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι.
  • Κυρά μου κοίτα τον άντρα σου και κόψε τη φορεσιά σου.
  • Κυριακή κοντή γιορτή.
  • Κώλος κλασμένος, γιατρός χεσμένος. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)

Λ

  • Λάδια πολλά και τηγανητά τίποτα.
  • Λιθάρι που κυλάει, χόρτο δεν κρατάει.
  • Λαγός την φτέρη έσειε, κακό του κεφαλιου του.
  • Λάδι βρέχει κάστανα χιονίζει.
  • Λείπ' ο γάτος χορεύουν τα ποντίκια.
  • Λάχανα 'ς τη μάνα μου,λάχανα 'Λς τον άντρα μου, κάλλια ήταν 'ς μάνα μου.
  • Λέγε λέγε το κοπέλι κάνει την γριά και θέλει.
  • Λίγα είναι τα ψωμιά του.
  • Λίθοι και πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμένοι.
  • Λαός 'ξαγριεμένος, φουρτουνιασμένη θάλασσα.

Μ

  • Μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια.
  • Μάζευε κι ας είναι και ρώγες.
  • Μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά.
  • Μαζί με τη γαριφαλιά ποτίζεται κι η γλάστρα.
  • Μάη μου, καλέ μου μήνα, νά’σουν δυο φορές το χρόνο!
  • Μάθαν ότι γαμιόμαστε, πλακώσανε κι οι γύφτοι. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
  • Μάθε γέρο γράμματα τώρα στα γεράματα.
  • Μάθε τέχνη κι άστηνε και αν πεινάσεις πιάστηνε.
    • Μάθε τέχνη κι άσ'τηνε κι αν φτωχύνεις πιάσ'τηνε.
  • Μαθημένο είναι το αρνί να του παίρνουν το μαλλί.
  • Μαριγούλα Μαριγώ, δεν με θέλεις, να κι εγώ!
  • Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.
    • Μάρτ'ς, γδάρτ'ς, ουρθοχέστ'ς, παλουκοκαύτης.
  • Μας έμαθαν οι Κρητικοί πως είμαστε Χανιώτες.
  • Μας περίσσεψε η ρίγανη, τη βάλαμε και στα σκατά.
  • Μάτια που δε βλέπονται γρήγορα λησμονιούνται.
  • Μαύρη μοίρα που 'χεις άντρα, όλοι παν και δε γυρίζουν εσύ πας κι έρχεσαι.
  • Με ήλιο τά’βγαζα, με ήλιο τά’βαζα, τί έχουν τα έρμα και ψοφάν;
  • Με όποιον δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γραμματα θα μάθεις.
  • Μεγάλα καράβια, μεγάλες φουρτούνες.
  • Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλη κουβέντα μην πεις.
  • Μεγαλώνει το γομάρι και κονταίνει το σαμάρι.
  • Μεσιακό γαϊδούρι, το τρώει λύκος.
  • Με το ζόρι, παντρειά δε γίνεται.
  • Με τον παρά μου γαμώ και την κυρά μου.
  • Με χόρτασε η μάνα μου, μα σαν τα χέρια μου όχι.
  • Μ' ευγενικόν κουβέντιαζε, και ξόδευε το βιος σου. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Μη βροντήξεις ξένη πόρτα και βροντήξουν τη δική σου.
  • Μη δεις ψηλό και φοβηθείς,κοντό κι αναθαρρέψεις.
  • Μηδέν άγαν (τίποτα σε υπερβολή).
  • Μη θωρείς με πως κουτσαίνω, δες την ίσια μου τη μοίρα.
  • Μην κακολογάς το σπίτι σου, μην πεσει και σε πλακώσει!
  • Μην τάξεις σ'΄Αγιο κερί και σε παιδί κουλούρι.
  • Μην το πεις ούτε του παπά.
  • Μην φυτρώνεις εκεί που δεν σε σπέρνουν.
  • Μήτ' ο σκύλος τρώει τ' άχυρο μήτε το γάιδαρο αφήνει.
  • Μια ζωή χρωστάμε ούλοι μας. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Μια στο καρφί και μια στο πέταλο.
  • Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη, τρεις και η κακή του μέρα.
  • Μια χαρά και δυο τρομάρες.
  • Μικρόν κώλον δεν έδειρες, μέγαν μη φοβερίζεις.
  • Μικρό-μικρό τ’αλώνι μου, να’ναι μοναχικό μου.
  • Μικρός-μικρός δεν έμαθες, μεγάλος μην επλίζεις.
  • Μπάτε σκύλοι αλέστε κι αλεστικά μη δώστε.
  • Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.
  • Μοναχός σου χόρευε κι' όσο θελεις πήδα.
  • Μονάχος μήτε στον παράδεισο.
  • Μού ’κανες τη μέρα δάκρυ και τη νύχτα συμφορά.

Ν

  • Ν' απλώνεις τα πόδια σου όσο φτάνει το στρώμα σου.
  • Να 'καναν οι μύγες μέλι, τρεις οκάδες στον παρά.
  • Να ζήσει όποιος μ' έβρισε, να σκάσει όποιος μου το 'πε.
  • Να λιλί δως μου τσιτσί.
  • Να ξαναγενόμουν νύφη, θα 'ξερα να προσκυνήσω.
  • Να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω μέλι.
    • Να σε χέσω Γιάννη, να σ’ αλείψω μέλι.
  • Να 'ταν τα Φώτα βροχερά και η Λαμπρή βροχάτη.
  • Νά 'ταν η ζήλεια ψώρα θα ξυνόταν όλη η χώρα!
  • Να 'χαν οι κουρούνες γνώση, να μας δάνειζαν καμπόση.
  • Νηστεύει ο δούλος του Θεού, γιατί ψωμί δεν έχει.
  • Νηστικό αρκούδι δεν χορεύει.
  • Νιός ήμουν και γέρασα.

Ξ

  • Ξύδι χάρισμα,γλυκό σαν μέλι.

Ο

  • Ο ανήφορος φέρνει κατήφορο.
  • Ο άνθρωπος ότι μπορεί κι ο Θεός ότι θέλει.
  • Ο άρρωστος θέλει γιατρό κι ο πεθαμένος κλάμα.
  • Ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται.
  • Ο γάτος κι ο καλόγερος πολυαγαπούν το ψάρι, κι η παντρεμένη το φιλί, κι η λεύτερη το χάδι.
  • Ο έρως χρόνια δεν κοιτά.
  • Ο Θεός αγαπάει τον κλέφτη, αγαπάει και το νοικοκύρη.
    • Ο θεός αγαπάει τον κλέφτη, μα σαν τον νοικοκύρη, όχι.
  • Ο θεός βλέπει βουνά και ρίχνει χιόνι.
  • Ο θεός έφκιασε τον κόσμο κι είπε: "Οπόχει μυαλό ας πορεύεται." (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Ο θεός οικονομάει κι ο διάολος τα χαλάει.
  • Ο καθένας για λόγου του κι ο θεός για όλους. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Ο κακός το πρωί, το βράδυ χειρότερος. (Βυζαντινή παροιμία)
  • Ο κανατάς όπου θέλει κολλάει τα χερούλια. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Ο καλόγερος κοιμάται κι ο Θεός του μαγειρεύει.
  • Ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται.
  • Ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει.
  • Ο καλός ο φίλος στην ανάγκη φαίνεται.
  • Ο κερατάς το μαθαίνει πάντα τελευταίος.
  • Ο κόσμος τό 'χει τούμπανο κι'αυτός κρυφό καμάρι.
  • Ο κουζουλός ο γάιδαρος, πάντα πουλάρι δείχνει.
  • Ο λύκος δε βρωμίζει τη φωλιά του.
  • Ο λύκος κι αν εγέρασε κι άσπρισε το μαλλί του, μήτε τη γνώμην άλλαξε μήτε την κεφαλήν του.
  • Ο λύκος σαν γεράσει, μασκαράς των σκυλιών γίνεται.
  • Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται.
    • Ο λύκος στην αντάρα χαίρεται.
    • Στην αντάρα τρέχει ο λύκος.
  • Ο ξυπόλυτος είδε τον κουτσό και παρηγορήθηκε.
  • Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται.
  • Ο πλούσιος έχει την τιμή, ο πλούσιος και τη δόξα.
  • Ο πνιγμένος απ' τα μαλλιά του πιάνεται.
  • Ο σπόρος κι ο παράς, αν δεν σκορπιστούν δεν αυγαταίνουν.
  • Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει.
  • Ο Χάρος φίλους και εχθρούς σ' ένα τραπέζι σμίγει.
  • Ο χειρότερος κουφός είν' αυτός που δε θέλει ν' ακούσει.
  • Ο ψεύτης και ο κλέφτης το πρώτο χρόνο χαίρονται.
  • Οι αιώνες αντιγράφουν αλλήλους. (αρχαιοελληνικό ρητό)
  • Οι γύφτοι τα μαλώματα για πανηγύρια τά 'χουν
  • Οι δρόμοι είναι ανοιχτοί και τα σκυλιά δεμένα.
  • Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους.
  • Οι κάμποι θρέφουν άλογα και τα βουνά λεβέντες.
  • Οι μούτσοι που γαμούσαμε γίναν καπεταναίοι. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
  • Οι όψιμες θέλουν βροχές κι οι πρώιμες δροσούλες.
  • Ο παπουτσής ξυπόλητος κι ο ράφτης μπαλωμένος.
  • Οι πουτάνες κι οι τρελές έχουν τις τύχες τις καλές. (σκωπτικό-χιουμοριστικό)
  • Οι πολλοί καπεταναίοι ρίχνουν έξω το καράβι.
  • Οι πολλοί μάγειροι τη χαλάν τη σούπα.
  • Όλα εδώ πληρώνονται.
  • Όλα τα πουλιά μισεύουν, οι κοράκοι μόνο μένουν.
  • Όλα τα φαντάσματα, του ύπνου αναγελάσματα.
  • Όλα τά’χε η Μαριωρή, ο φερετζές της έλειπε.
  • Όλα του γάμου δύσκολα κι η νύφη γκαστρωμένη.
  • Όλοι οι καλοί μαζί, κι ο ψωριάρης χώρια.
    • Όλοι όλοι αντάμα κι ο ψωριάρης χώρια.
    • Όλοι όλοι αντάμα κι ου ψώριαβος αχώρια.
  • Όμοιος ομοίω αεί πελάζει.
  • Όμοιος τον όμοιο αγαπά κι όμοιος τον όμοιο θέλει.
  • Όμοιος στον όμοιο κι' η κοπριά στα λάχανα.
  • Ομορφιά χωρίς χάρη, είναι αγκίστρι χωρίς δόλωμα.
  • Όντες θέλει να χαλάσει ο θεός το μέρμυγκα, του βάνει φτερά και πετάει. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Όποιος αγάλια περπατεί, πολύ μακριά πηγαίνει.
  • Όποιος βιάζεται σκοντάφτει.
  • Όποιος βγάνει και δε βάνει, γρήγορα στον πάτο φτάνει.
  • Όποιος γελάει τη γη κι η γης τόνε γελάει.
  • Όποιος γίνεται πρόβατο τον τρώει ο λύκος.
  • Όποιος γυρίζει, μυρίζει κι όποιος κάθεται βρωμάει.
  • Όποιος δε θέλει να ζυμώσει πέντε μέρες κοσκινίζει.
  • Όποιος δε θέλει κούρταλα, στο χαλκιδειό δεν πάει.
  • Όποιος δεν έχει μαυρομάτα, φιλάει την τσιμπλομάτα.
  • Όποιος δεν έχει μυαλό έχει πόδια.
  • Όποιος δεν κάνει τρέλες στα νιάτα του, τις κάνει στα γεράματά του.
  • Όποιος δεν τιμάει τη γυναίκα του, την κάνει άτιμη.
  • Όποιος διαβάζει με τ' αρχίδια, γαμάει με τα μάτια. (για την πρεσβυωπία)
  • Όποιος διάβολο αγόρασε, διάβολο πουλάει.
  • Όποιος είν’ έξω απ’ το χορό, πολλά τραγούδια ξέρει.
  • Όποιος έχει πολύ πιπέρι βάζει και στα λάχανα.
  • Όποιος έχει τα γένια έχει και τα χτένια.
  • Όποιος έχει τη μύγα μυγιάζεται.
  • Όποιος θέλει ν' αγαπήσει, θέλει να χασομερήσει, θέλει άσπρα να ξοδιάσει και να μη τα λογαριάσει.
  • Όποιος θέλει τα πολλά χάνει και τα λίγα.
  • Όποιος καεί απ' το χυλό φυσάει και το γιαούρτι.
  • Όποιος καμαρώνει γι' αφεντιά, πρέπει κι αφέντης να 'ναι.
  • Όποιος μπλέκει με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες.
    • Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες.
  • Όποιος νύχτα περπατεί, λάσπες και σκατά πατεί.
  • Όποιος ξένο σκύλο θρέφει, μόνο το λουρί του μένει.
  • Όποιος πίνει βερεσέ, δυο φορές μεθάει.
  • Όποιος πηδάει πολλά παλούκια, ένα μπαίνει στον κώλο του.
  • Όποιος στα είκοσι δεν έχει νου, στα τριάντα ας μην προσμένει.
  • Όποιος στην ξέρα περπατεί και θάλασσα γυρεύει, ο διάβολος οπίσω του κουκιά του μαγειρεύει.
  • Όποιος τα φίδια κυνηγά, φίδι θα τον δαγκώσει, κι όποιος τον κίνδυνο αγαπά, αυτός θα τον σκοτώσει.
  • Όποιος χάνει στα χαρτιά κερδίζει στην αγάπη.
  • Όπου αγάλι-αγάλι περπατεί, μακριά μπορεί να πάει.
  • Όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα και μικρό καλάθι.
  • Όπου βλέπεις μάσα κάτσε κι όπου βλέπεις ξύλο τρέχα.
  • Οπου γάμος και χαρά η Βασίλω πρώτη.
  • Όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος.
  • Όπου δεν τα βγάζει πέρα ο διάολος μοναχός του, στέλνει τη γυναίκα.
  • Όπου έχει δυο αγαπητικές χαρά έχει μεγάλη, γιατί όταν μαλώνει με τη μια κινάει και πάει στην άλλη.
  • Όπου λαλούν πολλά κοκόρια, αργεί να ξημερώσει.
  • Όπου πεθαίνουνε πολλοί, θάνατο μη φοβάσαι.
  • Όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά.
  • Όπου φτωχός κι η μοίρα του.
  • Όπως έστρωσες θα κοιμηθείς.
  • Όσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια.
  • Όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος.
  • Όσα φέρνει η ώρα δε τα φέρνει ο χρόνος.
    • Όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η στιγμή.
  • Όσες πράσινες φοράδες, τόσες καλοπεθεράδες.
  • Όσο πίν' η πεθερά μας τόσο μας καλοχαιρετάει.
  • Θα κρατήσουν όσο της Λαμπρής τ' αυγά.
  • Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. (Νίκολο Μακιαβέλλι)
  • Όταν δεις ακρίβεια, καρτέρειε και τη φθήνεια.
  • Όταν διψάει η αυλή σου νερό έξω μη χύσεις.
  • Όταν ευρείς το φόρτωμα πληρώσου το κουρμέκι.
  • Όταν έχεις και δεν τρως, πρέπει να σε δει γιατρός.
  • Όταν κοιμάται ο γιόκας μου ψωμί δε μας γυρεύει.
  • Όταν ο μήνας δεν έχει ρώ (ρ) το κρασί θέλει νερό. (αρχαιοελληνικό ρητό)
  • Όταν χτυπιούνται δυο σταμνιά, το ένα απ' τα δύο θα σπάσει.
  • Ό,τι δίνεις παίρνεις.
  • Οτι λάμπει δεν είναι χρυσός.
  • Ουδείς μωρότερος των ιατρών, αν δεν υπήρχαν οι διδάσκαλοι.
  • Ουδέν κακό αμιγές καλού.
  • Ουδέν κρυφόν υπό τον ήλιον.
  • Ούτε το διάβολο να δεις, ούτε τον σταυρό σου να κάνεις.
  • Όύτε ψύλλος στον κόρφο του. (δε θά 'θελα νά 'μαι)
  • Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει, μα σαν τύχει και θυμώσει, μες στα χιόνια θα μας χώσει.
  • Όχι Γιάννης, Γιαννάκης.
  • Όψιμος γιος δε θα γνωρίσει πατέρα. (Βυζαντινή παροιμία)

Π

  • Παιδιά, σκατά και σύννεφα... δεν πιάνονται. (χιώτικη)
  • Παίναε τη θάλασσα, αλλά να περπατείς στην ξέρα.
  • Παλιό γιατρό και γέρο καπετάνιο να γυρεύεις.
  • Παλιό μουλάρι καινούργια περπατησιά δε βγάνει.
  • Παλιός οχτρός φίλος δε γίνεται. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Παν μέτρον άριστον.
  • Παπάς, γιατρός και χωροφύλακας καλύτερα 'ναι να μην μπαίνουνε στο σπίτι.
  • Παπά παιδί, διαβόλου εγγόνι.
  • Παπάς, παπά καλό δε θέλει.
  • Παπάς εγίνεις Κωσταντή; Έτσι το 'φερ' η κατάρα.
  • Παπάς στην πόλη, η παπαδιά 'μολογάει.
  • Παπούτσι από τον τόπο σου κι ας είναι μπαλωμένο.
  • Πάρ' τ΄ αυγό και κούρευ'το.
  • Παρ’τον στο γάμο σου να σου πει και του χρόνου.
  • Πάσσαλος, πασσάλω εκκρούεται.
    • Σημ. Για να απαλλαγής από μια δύσκολη κατάσταση, πρέπει να πάρεις δραστικά μέτρα.
  • Πενία τέχνας κατεργάζεται.
  • Περήφανος καλόγερος, άδεια τα σάκουλά του.
  • Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα.
  • Πέρσι εκάηκε το φαί και φέτος βγηκ' η τσίκνα!
  • Πέρσι ψόφησε, φέτος βρόμησε.
  • Πες, πες το κοπέλι κάνει τη γριά και θέλει.
    • Πες το, πες το, το κοπέλι, κάνει την κυρά και θέλει.
  • Πέσε σύκο να σε φάω.
  • Πέτρα που θέλει να κυλά, ποτέ δεν χορταριάζει.
    • Πέτρα που κυλά μούχλα ποτέ δε πιάνει.
      • Πέτρα που κατρακυλά, σπιτικό δεν κάνει.
  • Πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος.
  • Πιάστηκε σαν τον ποντικό στη φάκα.
  • Πιες μόνο νερό, να’χεις κεφάλι καθαρό.
  • Πιστόν γη, άπιστον θάλασσα. (αρχαιοελληνικό ρητό)
  • Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά.
  • Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά και το γουρούνι τ' αρχίδια
  • Πίσω να πάει ντρέπεται, μπροστά να πάει φοβάται.
  • Πίττα που δεν τρως, τί σε μέλλει κι αν καεί;
  • Πλεύουν τα μήλα στο νερό πλεύουν και οι καβαλίνες.
  • Πνίγεσαι σε μια κουταλιά νερό.
  • Πολλοί οι νεκροί που κλαίγανε στ' αρρώστου το κεφάλι.
  • Πολλοί συγγενείς, λίγοι λίγοι.
  • Πότε έγινα φαντίνα; Όταν βρήκα τον καιρό;
    • Σημ. Φαντίνα είναι η πρωτότοκη κόρη, η οποία είχε ιδιαίτερα προνόμια.
  • Πότε με τα καρύδια του, πότε με τον χαλβά του. Ήφερε την καλογριά εις τα θελήματά του.
  • Ποτέ μη δώσεις στον φτωχό πόρτα και παραθύρι και πάπλωμα να σκεπαστεί, μη σηκωθεί και φύγει.
  • Πρόβατο που βελάζει χάνει την χαψιά του.
  • Πρώτα όβασον κι`επεκεί κακάντσον. (ποντιακή)
  • Πυρ, γυνή και θάλασσα.
  • Πούλαγε ακριβά και ζύγιαζε σωστά.
  • Που δεν ακούει τσου φίλους του, ευκαριστάει τσ' οχτρούς του. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Που έχει αδερφό καλόγερο, έχει ζευγάρια βόδια.
  • Πούτσες μπλε κι αρχίδια καπαμά. (υβριστική)
  • Πρώτη βοήθεια του θεού, δεύτερη του γειτόνου.
  • Πώς πάν' αράπη τα παιδιά σου, όσο πάνε και μαυρίζουνε.
    • Τι κάνουν κόρακα τα παιδιά σου; Όσο πάνε και μαυρίζουνε.

Ρ

  • Ράβε ξήλωνε δουλειά να μη σου λείπει.
  • Ρε, γαμπρέ, η μύτη σου. Είν' από το χειμώνα.
  • Ρόδα είναι και γυρίζει.
  • Ρωμιών καυγάς, Τούρκων χαλβάς.
  • Ρώτα με, να σε ρωτώ, να περνούμε τον καιρό.
  • Ρωτώντας πας στην Πόλη.

Σ

  • Σ’αγαπώ κυρά μ’ να κλαν’ς, μα όχ’ κι αν το παρακάν’ς. (Κοζανίτικη)
  • Σ' άλογο ξένο αν ανεβείς, μεσοστρατίς πεζεύεις.
  • Σ' έναν δίνουν και δεν παίρνει, άλλον δέρνουν και δε φεύγει.
  • Σα θέλει η νύφη κι ο γαμπρός, τύφλα νά’χει ο πεθερός.
  • Σακάκι πληρώνεις, σακάκι παίρνεις. Μανίκι πληρώνεις, μανίκι παίρνεις.
  • Σαν αστράφτει και βροντά, δέσε την βάρκα του ψαρά.
  • Σαν σ' αρέσει η φάβα σπείρε και κάνα λαθούρι.
  • Σαρανταπέντε Γιάννηδες ενός κοκόρου γνώση.
  • Σε καλού κουμπάρου σπίτι, όποιος κάθεται δε φεύγει.
  • Σε ξένο γάιδαρο καβάλα γρήγορα και κατέβα γρήγορα.
  • Σε ξένο κώλο εκατό ξυλιές.
  • Σε πήρα για τριαντάφυλλο, κι εσύ βγήκες τσουκνίδα.
  • Σ' όσους δε δίνει ο Θεός παιδί, δίνει ο διάολος ανίψια.
  • Σηκωθήκαν τα ποδάρια να βαρέσουν το κεφάλι.
  • Σηκωθήκανε τ'αγγούρια να γαμήσουν το μανάβη.
  • Σήμερα κινήσαμε κι αύριο πόσες έχουμε.
  • Σκατά μετά ριγάνεος.
  • Σκατό κι'εν, η γιαγια μ' έχεσεν. (ποντιακή)
  • Σκύλο που γαβγίζει μη φοβάσαι.
  • Σκύλος που γαβγίζει δεν δαγκώνει.
  • Σόι πάει το βασίλειο.
  • Σου χαρίζουν γάιδαρο και τον κοιτάς στα δόντια.
  • Σπεύδε βραδέως.
  • Σπίτι που δεν το βλέπει ο ήλιος, το βλέπει ο γιατρός.
  • Σπίτι χωρίς Γιάννη, προκοπή δεν κάνει.
  • Σπίτι χωρίς γυναίκα, εκκλησιά χωρίς παπά.
  • Στάλα τη στάλα το νερό, τρυπάει και το βουνό.
  • Στείλε στους γύφτους να βρεις προζύμι.
  • Στερνή μου γνώση να σ΄ είχα πρώτα.
  • Στεφάνωσε και μπλέτσωσε και βάφτισε και φεύγα.
  • Στη βράση κολλάει το σίδερο.
  • Στη γυναίκα σου και στ' άλογό σου μην απολάς ποτέ τα γκέμια.
  • Στη χώρα ο νόμος βασιλιάς και χωριό η συνήθεια.
  • Στην αναβροχιά καλό είν' και το χαλάζι.
  • Στην χώρα των τυφλών, ο μονόφθαλμος είναι βασιλιάς.
  • Στις εννιά του μακαρίτη, άλλος μπήκε μες' στο σπίτι.
  • Στο αγελαδοκούρεμα. (=στις καλένδες)
  • Στον άρρωστο το γιατρικό, στον πονεμένο ο λόγος.
  • Στο σπασμένο το σακί θέλεις βάλε θέλεις μη.
  • Στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σκοινί.
  • Στο τέλος ξυρίζουν το γαμπρό.
  • Στο σκισμένο το σακί, θέλεις βάλε, θέλεις μη.
  • Στον άγγελό του νερό δεν δίνει! (=αχάριστος)
  • Στον ακάλεστο το γάμο ή διωγμένος ή δαρμένος.
  • Στου κουφού τη πόρτα όσο θέλεις βρόντα.
  • Στου κουφού τη πόρτα πάρ'τη πόρτα και φύγε.
  • Σ' τσου είκοσι μυαλό, σ'τσου τριάντα βιο και σ' τσου σαράντα γυναίκα, ειδ' αλλιώς είτε μυαλό είτε βιος είτε γυναίκα. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
    • Στα είκοσι θα δουλέψεις, στα τριάντα θα κάμεις, στα σαράντα θα 'χεις. Δε δούλεψες, δεν έκαμες, δεν έχεις.
  • Συν Αθηνά και χείρα κίνει.
  • Συντροφικό γουρούνι ποτέ του δεν παχαίνει.
  • Σφάλμα γιατρού, πεννιά θεού.
  • Σφάξε με Πασά μ' να αγιάσω.
  • Σφούγγισ' τη μύτη σου γαμπρέ..-Είναι απ' το χειμώνα..- Σ'ήξερα κι απ' το καλοκαίρι
  • Σώπα συ να κρίνω γω, σήκω συ να κάτσω γω.

Τ

  • Τα αγγειά γινήκαν θυμιατά και τα σκατά λιβάνι. Οι βλάχοι γίναν δήμαρχοι κι οι γύφτοι καπετάνιοι
  • Τ' αργαστήρι θέλει κουτσό νοικοκύρη.
  • Τα βόδια τα δένουν απ' τα κέρατα, τον άνθρωπο απ' το λόγο του.
  • Τα γέλια θα σου βγουν ξινά.
  • Τα δικά σου αμπέλια φράζε και τα ξένα μη γυρεύεις.
  • Τα είπε χαρτί και καλαμάρι.
  • Τα ζώα μου αργά.
  • Τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου.
  • Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι.
  • Τα μαλώματα οι γύφτοι τάχουνε για πανηγύρια.
  • Τα μάτια που δε βλέπονται γρήγορα λησμονιούνται.
  • Τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και επιδέξιους κώλους.
  • Τα μυαλά σου και μια λίρα και του μπογιατζή ο κόπανος.
  • Τα παθήματα των πρώτων, γεφύρι των δεύτερων.
  • Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια.
  • Τα πολλά πνίγουν τον άντρα και τα λίγα τη γυναίκα.
  • Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά.
  • Τέρμα τα δίφραγκα.
    • Τέλειωσαν τα ψέματα.
  • Τετάρτη και Παρασκευή τα νύχια σου μην κόβεις και Κυριακή να μη λουστείς, αν θέλεις να προκόβεις.
  • Την προδοσία πολλοί αγάπησαν, το προδότη κανείς.
  • Της γυναίκας ο καημός, λούσα πούτσα και χορός.
  • Της καλομάνας το παιδί, το πρώτο να 'ναι κορίτσι.
  • Της καλομοίρας το παιδί, στους πέντε μήνες κάθεται, στους έξι καλοκάθεται, και στους εφτά και στους οκτώ, τον τοίχο-τοίχο πάει.
  • Της κοντής ψωλής, οι τρίχες την φταίνε.
    • Της κοντής ψωλής τα μαλλιά της φταίγανε.
  • Της νύχτας τα καμώματα, τα βλέπει η μέρα και γελά.
  • Της φυλακής τα σίδερα είναι για τους λεβέντες.
  • Τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι;
  • Τι δε σε νοιάζει μη ρωτάς, ποτέ κακό δεν έχεις.
  • Τι έχεις Γιάννη; Τι είχα πάντα!
  • Τι κάνεις Γιάννη; Κουκιά σπέρνω!
  • Τι κι αν σε δέρνουν δεκατρείς, αν δε σε δέρνει ο νους σου.
  • Τι μικρός διάολος, τι μεγάλος διάολος. Κι οι δυο διαόλοι είναι.
  • Τι μπρόκολα τι λάχανα.
  • Τί 'ναι ο κάβουρας τι το ζουμί του.
  • Τι να πεθάνεις χωροφύλακας, τι να πεθάνεις 'νωματάρχης
  • Τι Σαββάτο βράδυ, τι Κυριακή πρωί.
  • Τι χοντρό κεφάλι που 'χεις. Με στενεύει η σκούφια σου.
  • Το αγκάθι από μικρό αγκυλώνει.
  • Το αγώι ξυπνάει τον αγωγιάτη.
  • Το βουβάλι κι αν ξεπέσει πάλι αξίζει ένα βόιδι.
  • Το βούρκο σαν πετροβολάς, πηδάει και σε λερώνει.
  • Το γαρούφαλο είναι μαύρο μα πουλιέται με το δράμι.
  • Το γινάτι βγάζει μάτι.
  • Το γοργό και χάριν έχει.
  • Το γύφτο κάναν βασιλιά κι'αυτός γύρευε ρείκια.
  • Το γυαλί κι η τύχη εύκολα τσακίζονται.
  • Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού.
  • Το ένα γαιδούρι θέλει ενάμισι
  • Το έξυπνο πουλί από την μύτη πιάνεται.
  • Το καλό πράγμα αργεί να γίνει.
  • Το καλό το αρνί, από δυο μάνες γεννιέται.
  • Το καλό το παλικάρι ξέρει κι άλλο μονοπάτι.
  • Το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν.
  • Το Μάρτη ξύλα φύλαε μεν κάψεις τα απλούτζια
    • Το Μάρτη ξύλα φύλαγε μην κάψεις τα παλούκια.
  • Το μεγάλο το καράβι θέλει και βαθιά νερά.
  • Το μήλο κάτω απ' την μηλιά θα πέσει.
  • Το μουνί και το χταπόδι, οσο το χτυπάς απλώνει
  • Το μουνί σέρνει καράβι.
    • Σαν δεις καράβι στο βουνό, μουνί θα το 'χει σύρει.
  • Το ’να χέρι νίβει τ’άλλο και τα δυό το πρόσωπο.
  • Τον ακάλεστο στο γάμο, από κάτω από τον πάγκο.
  • Τον αράπη κι αν τον πλένεις, το σαπούνι σου χαλάς.
  • Τον γάιδαρο, όσο και να τον στολίσεις, άλογο δεν γίνεται.
  • Τον καβαλλάρη μην τον λυπάσαι που κρέμονται τα ποδάρια του.
  • Τον Τούρκο φίλευε και τη γυναίκα σου φύλαγε.
  • Το δικό μου το καρφί το βλέπεις, το δικό σου το παλούκι δεν το βλέπεις;
  • Το καινούργιο σπίτι, τον πρώτο χρόνο τ' οχτρού σου, τον δεύτερο του δικού σου και τον τρίτο του λόγου σου. (Κεφαλονίτικη παροιμία)
  • Το καλό αρνί δυο μάνες βυζαίνει. (Βυζαντινή παροιμία)
  • Το ντέφι κι' η Αποκριά είναι του πούστη η χαρά.
  • Το ξένο είναι πιο γλυκό.
  • Το ξέρει ο Αχμέτ, ο Μεχμέτ, και ο κόσμος όλος.
  • Το ξύλο βγηκε από τον παράδεισο.
  • Το παιδί σου πάντρεψες; Γείτονα το ‘καμες. Κι όχι καλογείτονα, αλλά κακογείτονα.
  • Το πολύ το κυρ’ελέησον το βαριέται κι ο παπάς.
  • Το σίδερο, όσο είναι ζεστό το χτυπούν.
  • Το σκοινί το μαλακό, τρώει την πέτρα την ξερή.
  • Το στανιό και τη βία ο θεός τα 'δωσε.
  • Το στόμα σου γάλα μυρίζει ακόμα.
  • Το φτηνό είν' κι ακριβό.
  • Το φτηνό το κρέας το τρώνε οι σκύλοι.
  • Το χωριο καιγότανε κι η νύφη στολιζότανε
  • Το ψάρι βρωμάει απ΄ το κεφάλι.
  • Το ψηλό δέντρο το χτυπούν οι κεραυνοί.
  • Του ακαμάτη το μεροκάματο είναι ακριβό.
  • Του έταξε λαγούς με πετραχήλια.
  • Του κουτσοδόντη παξιμάδι του τυχαίνει.
  • Του παπά η κοιλιά είν' αμπάρι κι όπου πάει θε να πάρει.
  • Του φτωχού η κοιλία όταν γομούτε η ψωλίατ`σκούτε. (ποντιακή)
  • Τραβάτε με κι ας κλαίω.
  • Τρεις λαλούν και δυο χορεύουν.
  • Τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι, έξι το λαδόξυδο.
  • Τρελός ράφτης, μακριά κλωστή.
  • Τρεχάτε ποδαράκια μου, να μη σας χέσει ο κώλος.
  • Τροχός τ' ανθρώπινα. (αρχαιοελληνικό ρητό)
  • Τρώγοντας έρχεται η όρεξη.
  • Τσάμπα ξύδι γλυκό σα μέλι.
  • Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.
  • Τώρα που βρήκαμε παπά άς θάψουμε πέντ 'έξι.
  • Τώρα που ζω, θέλω να γδω τα πιθυμάω κι ορίζω, κι άμα, σα φύγω να με κλαίς, χάρη δε στο γνωρίζω.
  • Τώρα στα γεράματα μάθε γέρο γράμματα!
  • Τα εν οίκω μη εν δήμω.

Φ

  • Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι.
  • Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο.
  • Φέρ' το ψωμί να φάμε και ας τους άλλους να πεινάνε.
  • Φίδι φύλα το χειμώνα να σε φάει το καλοκαίρι.
  • Φίλε μου στην ανάγκη μου κι οχτρέ μου στη χαρά μου.
    • Φίλοι μου στην ανάγκη μου, κι εχθροί μου στη χαρά μου.
  • Φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό το Γιάννη.
  • Φοβέρισε τον κώλο σου μη χέσει τα κλιτσιά σου.
  • Φρου φρου και τ' αμπέλι ξέφραγο.
  • Φτηνός στο λάδι, ακριβός στο ξύδι.
  • Φύλαγε τα ρούχα σου να έχεις τα μισά.
  • Φωνάζει ο κλέφτης να φοβηθεί ο νοικοκύρης.

Χ

  • Χαλεπὰ τὰ καλά. (αρχαιοελληνικό ρητό)
  • Χάρε χαρά που μου 'φερες και λύπη που μου πήρες.
  • Χάρη στο βασιλικό ποτίζεται και η γλάστρα.
  • Χάσ' απού του δίκιου σου, για να 'σ' αργά 'σ' του σπίτ' σου.
  • Χέσε μέσα Πολυχρόνη που δεν γίναμε ευζώνοι.
  • Χέστηκε η Φατμέ στο Γενί τζαμί.
    • Χέστηκε η Φατμέ μέσα στο Γεντικουλέ.
    • Χέστηκε η φοράδα στ΄ αλώνι.
  • Χέσε ψηλά κι αγνάντευε.
    • Χέσε ψηλά κι αγνάντευε και πέτα βοτσαλάκια.
  • Χόρευε κυρά Ντουντού κοίτα και το σπίτι σου.
  • Χρόνου φείδου. (Αρχαίο)
  • Χωριό που φαίνεται κολαούζο δε θέλει.
  • Χωρίς κουπιά και άρμενα, Αϊ-Νικόλα βόηθα.
  • Χτίζει σπίτια η ομόνοια, τα γκρεμίζει η διχόνοια.
  • Χους εις χουν και πνεύμα εις Πνεύμα απελεύσει.
  • Χωρίσαμε τα τσανάκια μας.

Ψ

  • Ψαρεύει σε θολά νερά.
  • (Ψάχνουμε) ψύλλους στ'άχυρα.
  • Ψηλά τη χτίζεις τη φωλιά και θα σου γείρει ο κλώνος και θα σου φύγει το πουλί και θα σου μείνει ο πόνος.
  • Ψωμί δεν είχαμε,τυρί μας ήρθε

Ω

  • Ώρα καλή στην πρύμνη σου κι αέρα στα πανιά σου.
    • Στίχος 2ος: Κι ούτε πουλί πετάμενο να μη βρεθεί μπροστά σου.
    • Σημ. Να έχεις καλό ταξίδι, χωρίς εμπόδια.





Σύνδεσμοι Βικιφθεγμάτων: Κατηγορίες - Θέματα - Παροιμίες - Άνθρωποι